ÖZET Anahtar Kelimeler: Süt Endüstrisi Atıksuyu, Bentonit, Sepiyolit, Maliyet. Bu çalışmada; orta ve küçük ölçekli süt endüstrisi atıksularının (özellikle yüksek KOI, BOI5, Yağ ve gres içeren peyniraltı atıksuyu) önarıtılmasında ülkemizde ve doğada bol miktarda bulunan ve düşük maliyetli Bentonit ve Sepiyolit'in kullanılabilirliği araştırılmıştır. Birinci bölümde çalışmanın amacı ve kapsamı üzerinde kısaca durulmuştur. İkinci bölümde süt ve süt ürünleri tanıtılmış ve sektörde atıksu oluşumunun kaynağı olan üretim prosesleri üzerinde durulmuştur. Bir endüstride yer alan proseslerin herbiri için ayrı ayrı, bu proseslerdeki su kullanımı ve atıksu oluşumunun belirlenmesi, ileriki kademelerde gerçekleştirilecek atıksu kontrolü ve arıtımı için oldukça önemlidir. Bundan dolayı üçüncü bölümde alt kategorizasyon yapılmış, atıksu miktarları, kaynakları ve kirletici özelliklerinin açıklanması yoluna gidilmiştir. Dördüncü bölümde süt ve süt endüstrisi atıksuları için uygulanabilecek arıtma teknolojileri araştırılmıştır. Beşinci bölümde, Ca-Bentonit ve sepiyolit hakkında bilgiler verilmiş, Aktifleştirilmiş Ca-Bentonit deneysel çalışmalarında, pH, dozaj, sıcaklık, karışım hızı ve temas süresinin; arıtım parametreleri BOI5, KOI ve yağ ve gres giderim verimi üzerine etkisi incelenmiş ve optimum ortam değerleri tespit edilmiştir. Aktifleştirilmiş Ca-Bentonit (Edirne bölgesi) için elde edilen optimum ortam ıxdeğerlerindeki arıtım parametreleri verimleri ile, aynı çalışma şartlarındaki, aktifleştirilmiş ve doğal Sepiyolit (Eskişehir bölgesi) maddeleri ile elde edilen verimler karşılaştırılmıştır. Altıncı bölümde deneylerde elde edilen sonuçlar verilmiştir.
APPLICABILITY OF Ca-BENTONITE AND SEPIOLITE IN THE PRETREATMENT OF WASTEWATERS OF SMALL AND MEDIUM DAIRES Key Words: Dairy Wastewater, Bentonite, Sepiolite and Cost. In this study, applicability of bentonite and sepiolite which are relatively cheaper sources and can be found in large quantities in the nature for treatment of wastewater in terms of high COD, BOD5 and Oil-grease. In the first chapter, it is stated that purpose and inclusion of this study briefly. In the secont chapter the dairy industries productions are introduced and the wastewater problems of these sectors caused by their manufacturing processes are detailed. In any industry it is very important to know the details of the water and wastewater characteristic in each step of prosess to reduce and control wastewater. For this reason in the third chapter amount and properties of dairy wastewater are categorized and described. The applicable treatment technologies for dairy wastewater are reviewed in the fourth chapter. In the fifth chapter, Information is provided about the material (Ca-Bentonite and Sepiolite) use in the study, then effectivenes of Activated Ca-Bentonite in terms of BOD5, COD and Oil-grease removel from the dairy wastewater under varying pH, dosage, temperature, contact time and speed of mixing conditions has been XIinvestigated. Also optimum process conditions have been examined. In addition, we have examined and compared the permance of naturel and activated Sepiolite to activated Ca-Bentonite under the optimum conditions. Conclusions are given in the sixth chapter. xu