ÖZET Anahtar kelimeler: vic-Dioksim, katekol, siyanojen-di-N-oksit, Ni11, Cou, Cu11, UO2ÇİÎ) compleksleri Koordinasyon bileşikleri içerisinde oksim ve vic-dioksimlerden elde edilen kompleksler ayrı bir önem taşır. Oksim adı oksi ve imin kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur (-C= NOH). Oksim grubu zayıf bazik azot atomu ve orta şiddette asidik hidroksil grubu dolayısıyla amfiprotik bir özellik taşır. Oksim bileşikleri; şelat oluşturma, oksijen tutma, biyolojik olarak kendiliğinden parçalanabilme gibi özellikleri ve fotokimyasal reaksiyonlardaki eşsiz etkileri ile geniş ölçüde tanınmaktadır. Birçok sentezlerde kullanılmaları yanında geçiş elementleriyle sağlam kompleksler yaparlar. Oksimler aldehit ve ketonlar ile hidroksil aminlerin kondenzasyon ürünleridir. Bu çalışmanın amacı vic-dioksimlerde halkayı oluşturarak üç tür hetero atomu N2S2O2 şeklinde biraraya getirmektir. Bu maksatla; bu çalışmada literatürden yararlanılarak başlangıç maddesi olarak 1,2- bis (2-Iyodoetoksi) 4,5-dibromobenzen bileşiği 4 kademede katekolden başlıyarak sentezlenmiş ve yüksek verim elde edilmiştir (%75). Bu maddenin (1,2- dihidroksibenzen) 2-aminotiyofenol ile kondenzasyonundan l,2-bis(2'- aminofenilsülfonil etoksi) 4,5-dibromo benzen elde edilmiştir.Bu kademeden sonra üç farklı hetero atom içeren (N2S2O2) bu yapıdan (l,2-bis(2'-aminofenilsülfonil etoksi) 4,5-dibromo benzen), siyanojen di-N-oksit ile -40°C deki muamelesinden literatürde bulunmayan orjinal makrosiklik oksim bileşiğine. [2,3-Dibromo- 6,7,13,14,15,16,22,23 oktahidro 14,15-bis (hidroksiimino) tribenzo[e,k,q] [1,4,7,10,13,16] diazodioksaditiyasiklooktadesin] geçilmiştir. Son aşama olarak elde edilen bu makrosiklik oksimden Nikel(II), Kobalt(II), Bakır(II) iyonlan ile metal ligand oranı 1:2 olan mononükleer, Uranil(U02) ile metal ligand oranı 2:2 olan binükleer kompleksleri izole edilmiştir. Sentezi yapılan bu yeni maddelerin yapılan elementel analiz, UV/VIS, İR, ^-NMR ve MS teknikleriyle aydınlatılmıştır. vııı
SYNTHESIS AND COMPLEX FORMATION OF NOVEL VIC- DIOXIMES KEYWORDS: vic-Dioximes, macrocyclic compounds, cyanogen-di-N-oxide, Niu, Co11, Cun, U02(n) complexes. The transition metal complexes of macrocyclic ligands have been subject of great interest to researchers in catalysis, enzyme, functions and the other areas of the chemistry. Vicinal dioximes have eceived consideable attention as model compounds to mimic bi function such as reduction of vitamin B12. Their complexes have been the source, throguh the decades, of a never-ending series of interesting reports. The oxime groups is derived from oxy-imine, C=NOH. This group is amphiprotic with a slightly basic nitrogen and mildly acidic hydoxyl-group owing to their importance as stable MN4 core-containing coordination compounds, vie dioxime complexes have been much invertigated. incorporating of vic-dioksime moiety on the macrocycle provides can efficient binding site for transition metal ions by formation of on MN4 core with additions two hydrogen bridges. As a ligand, the oxime group is potentially amphidedante with possibilites of coordination through nitrogen sulpher and/or oxygen atoms. The best known example of a vic-dioxime is dimethylglioxime (H2DMG), which gives the well- known red nickel complexes with Ni+2 in ammoniacal solution. The detailed stuructures of a fairly large of metal vic-dioximates are known from X-ray investigations. The important features apart from N4 planar binding are the strong O H O hydrogen bondings and stacking of the planar units to each other in the crystal, in the case of Niu and Pdu in general. Our primary aim has been synthesized a new macrocycle vic-dioxime bearing higher member of macrocycles on the periphery. Oxime complexes carrying three kind donor atoms, such as N, O, S in the higher member macrocycles are rather few or almost never. Acrording to this strategy we have in report the synthesis of a new vic-dioksime coming together on the some ligand molecule. For this purpose, the synthetic work started of the known-compounds with catechol and finalized with 1,2-bis (2- iyodoetoxy) 4,5-dibromobenzene. The first orginal step is the synthesis of 1,2-bis ix