Anahtar Kelimeler : Kompanzasyon, Güç Katsayısı, Seri Koınpanzatör, Kararlılık Melal Oksit Varistör İdeal bir elektrik tesisine sahip olmak için reaktif güç probleminin çözülmesi gerekmektedir. Elektrik tesislerinin ve yükün ihtiyacı olan reaktif gücün belli teknikler kullanılarak karşılanması reaktif güç kompanzasyon u olarak isimlendirilir. Bir alternatif akım şebekesinin sorunsuz ve ideal olabilmesi için şu şartlar gerekmektedir.. Gerilim ve frekans sabitliği. Güç faktörünün bire yakınlığı. Faz gerilim ve akımlarının dengeliliği. Sürekli enerji verebilmesi. Harmonik miktarının sabit sınırlar içinde kalması Bu kaliteyi sağlamak için reaktif güç kompanzasyon cihazlarının kullanılması gerekir. Önceleri enerji üretimi için kullanılan senkron generatörlerde aktif güç yanında, uyarma akımı değiştirilerek yükün ihtiyacı olan reaktif güç temin edilebiliyordu. Enerji ihtiyacının artması sonucu şebekenin büyümesi ile yük sayısının artması ve genaratörlerin yüklerden uzak noktalarda bulunması bu tip kontrolün ekonomik olmaması sonucunu ortaya çıkarmıştır. Çünkü kayıplar, iletim sistemi boyutlarını arttırmaktadır. Günümüzde küçük senkron kompanzatörler ve iletim sistemlerinde büyük senkron kompanzatörler gibi dinamik elemanlar kullanılmaya başlanmıştır. Yüksek gerilim hatlarının kurulmasıyla seri kapasiteler ve şönt reaktörler önemli kompanzasyon cihazları oldular Bu tezde kompanzasyonun gerekliliği, kompanzasyonla ilgili matematiksel ifadeler, Statik Var Kompanzasyon ve kompanzasyonda bir yöntem olan"seri kompanzasyon" yöntemi incelenmiştir.
Keywords : Compensation, Power Coefficient, Series Compensator, Stability, Metal Oxide Varistor To have an ideal electrical establishment, reactive power problem must be solved. Using particular techniques satisfy the reactive power needed for electrical establishment and load called " reactive power compensation ". To have an ideal and excellent alternating current establishment, following conditions are required.. Stability of the voltage and the frequency. Nearness of the power coefficient to I. Stability of the phase voltage and the currents. Continuity of the supplied energy.. Being harmonic quantity between particular ranges. To have an above mentioned quality, reactive power equipments must be used. In the past, in synchronous generators used supplying energy, modifying the stimulator current were could provide reactive power needed for load.And than energy requirement and establishment was enlarge, load quantify was increase, generators go away from loads. As a result of these, this type of control method were being uneconomic. Because, losses enlarge the transmitting system sizes. In recently, dynamic elements is using. For example small synchronous compensators and big synchronous compensators in transmitting systems. With the establishing high voltage lines, series capacitors and shunt reactors were become important compensation equipments. In this thesis, necessity of compensation, mathematical equations and expressions related with compensation, Static Var Compensation, and one of the method of compensation called " series compensations " are examined.
