Mesleki ve teknik eğitimde kullanılmak üzere dijital elektronik deney seti tasarımı ve uygulaması

Abstract

ÖZET Anahtar Kelimeler; Sayısal Elektronik, Temel Lojik Kapılar, Bileşik Devreler, Ardışıl Devreler. George Boolean tarafından geliştirilen Boolean Matematiği kurallarının elektronik devrelere uygulanması ile Sayısal Elektroniğin temeli atıldı. "0" ve "1" ile ifade edilmesi prensibine dayanan sayısal elektronik ile ilgili uygulamalar, özellikle bilgisayarların çalışma prensibini oluşturması nedeni ile tüm alanlarda kullanılma olanağı buldu. Günümüzde Sayısal Elektroniğin uygulama alanları, haberleşme sistemlerinden kontrol sistemlerine, tıp elektroniğinden mikroişlemcili sistemlere ve buna bağlı olarak bilgisayarlara kadar geniş bir ürün yelpazesine dağılmaktadır. Çok farklı alanlarda, farklı sistemleri gerçekleştirmek için kullanılan sayısal devreler, bileşik ve ardışıl olarak iki gruba ayrılır. Her iki grubu oluşturan Sayısal Elektronik ile ilgili devrelerin çalışma prensiplerinin konu ile ilgili kişilere açıklanmasında, örnek sayısal elektronik devreleri içeren deney setlerinden faydalanılır. Yapılan çalışma ile Temel Lojik Kapılar, Bileşik Devreler ve Ardışıl Lojik Devreler ile ilgili deneylerin yapılabilmesi için basit, anlaşılır, kolay kullanılabilir ve modüler bir yapı oluşturulmaya çalışılmıştır. Modüler yapının oluşturulması için, ana şase üzerinde bir kızak üzerinde hareket edebilen ve iki kartın tek şasede paylaşılmasını sağlayan bir sistem geliştirilmiştir. Geliştirilen sistemde tek bir güç kaynağı ve voltmetrenin ortak kullanılması yanında şase üzerinde bulunan breadboard yardımıyla istenilen sayısal devrelerin gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Gerçekleştirilen deney setinde bulunan kartlar tamamen ayrılarak taşınılabilir. Deney seti üzerinde gerekli bağlantıların piyasadan rahatlıkla temin edilebilecek zil telleriyle gerçekleştirilebilmesi amaçlanmıştır. Sayısal Elektronik konusu içerisinde yer alan tüm devreler (bileşik ve ardışıl lojik devreler) ile ilgili deneylerin deney seti üzerinde yapılabilmesi mümkündür. Örnek olarak verilen deneylerdeki işlem basamaklarının kısa ve anlaşılır olmasına çalışılmıştır. XI

DESING AND APPLICATION OF DIGITAL ELECTRONICS EXPERIMENTS SET FOR THE USE OF PROFFESIONAL AND TECNICAL EDUCATION SUMMARY Key words: Digital electronics, basic logic gates, joint circuits, sequential circuits. Appllying George Boolean' s Mathematics to electronic circuit formed the bases of the digital electronics. Digital electronics basis on "0" and "1" which are the basic logic that allowed computers to progress this level. Nowadays digital electronics spread out to communication system, control systems, medical science electronics, microprocessor systems, computer systems and so on. Digital electronics used in different areas on different systems consist of two groups which are joint circuits and sequential circuits. These two digital electronics and the operation principals of related circuits are explained to the relavants by the means of experiments sets. This study aims to form a basic, understandable, easy use, and modular systems in order to let the user to make relevant make experiments about basic logic circuits, joint circuits and sequential circuits. In order to make a modular system, a new system is developped in which two boards share only one chasis with rail on it and the boards can move on the chasis via rail. In this system, a power supply and a voltmeter are used together and by the means of a breadboard on the chasis digital circuits can easily be designed. The board on the set is completely portable. Required connections on the set can easily be made by wires that can easily be found in every marketplace. Experiments about all the circuits involvet digital electronics (joint circuits and sequential circuits) can easily be designed on this set. The experiment process of the sample circuits are tried to be understandable. Xll