ÖZET Anahtar Kelimeler: Petrokimya Endüstrisi, Kireçli toprak, Arıtma çamuru, Toprak ıslahı, Rekreasyon. Çevre bilmemin artmasıyla, araştırmacılar endüstriyel işlemlerden çıkan arıtma çamurlarının nitelikleri ve değerlendirme olanakları ve sorunları ile ilgili çalışmalara yönelmişlerdir. Atıksu arıtımı konusunda gün geçtikçe artan talepler nedeniyle, arıtma çamuru miktarları önemli bir artış göstermiştir. Atıksula rın arıtımından oluşan çamurların arıtım ve bertarafında izlenen stratejinin çevresel olarak kabul edilebilir, güvenilir ve ekonomik olması gerekir. Arıtma tesislerinde oluşan çamurlar, çeşitli kademelerde işlem gördükten sonra, son uzaklaştırma yeri olarak toprağa verilebilir, çöplerle birlikte işlenebilir veya toprak ıslahında kullanılabilir. Arıtma çamurlarının tarımda kullanımı ise birçok ülkede uzun yıllardır uygulanmaktadır. Başlangıçta kontrolsüz olan bu uygulamalar, arıtma çamurlarını çevreye uyumlu bir şekilde giderilmesinin taşıdığı önem nedeniyle zamanla konuyla ilgili direktiflerin yürürlüğe konmasıyla düzenli hale getirilmiştir. Bu çalışmada, kireçli toprakların (pH>8-8.5) daha verimli olarak kullanılması amacıyla, petrokimya endüstrisinden kaynaklanan sülfürik asit içeren atıklarla bu tip topraklar üzerinde uygulama yapılarak, kireçli toprağın ıslah edilmesine üzerine deneysel bir araştırma yapılmıştır. Böylece sülfürik asit içerikli atık, üreten endüstrilerde varolan nötralizasyon gibi önemli bir ünitenin ya tamamen ortadan kalkmasına imkan sağlanacak yada bu ünitenin işletilmesi sırasındaki giderleri bir miktar azaltarak ilave bir harcamada bulunmadan bu atık bertaraf edilmiş olacaktır. Yapılan deneyler sonucunda kireç içeriği yüksek olan, hatta taşlı toprak olarak da değerlendirilebilen bir bölgede, asit içerikli atık özellikle rekreasyon amacıyla yada yeşil alan olarak değerlendirilen alanlarda kullanıldığında çevreye zararı olmayacağı gibi, atığın güvenli ve ucuz bertarafında önemli bir adım olacağı ayrıca endüstri kuruluşu için ekonomik fayda sağlayacağı sonucuna varılmıştır.
TO ARISE FROM PETROCHEMICAL INDUSTRY OF WASTES CONTAINED SULPHURIC ACID APPRECIATE ON LIMY SOILS FOR REFORMING THE SOIL SUMMARY Key Words: Petrochemical Industry, Limy Soil, Treatment Sludge, Soil Reform, Recreation With increasing of environment conscious, researcher studies about characteristics, evaluation, possibilities and problems of treatment sludge that is taking from industrial processes. Because of increasing demands on subject of waste water treatment, quantity of treatment sludge shows an important increase. Treatment of sludge and following strategies about this, formed from water treatment is acceptable, economical and reliable as environmental. Sludges from treatment plants after kinds of processes can be given to soil or used for soil reforms or can be treat with garbage. Treatment sludge is used in agriculture in many countries for long years in the beginning treatment sludge was used out of control but then its important appeared and intructions according to this subject put in order. In tins study, aim is using of limy soils (pH > 8-8,5) more productive. For this, wastes contained sulphuric acid, from petrochemical industry, are processed on limy soils and an experimental research is made for reforming the soil. So waste is aside by industries produced wastes containing sulphuric acid., there will be a possibility of removing of neutralisation unit or more economic unit according to decreasing expenses in process of his waste in these industries. According to results of experiments in a region they contains high limy soil, can be said that soil with stone, waste containing acid can be used in fields especially aim of recreation or evaluated as green frields. Experiments show that it isn't harmful for environment it is an important step in cheap aside and it can be economic for industrial founding.
