Makinelerde titreşim analizi yöntemiyle uyarıcı bakım

Abstract

Uyarıcı bakım Sanayiinin gelişmesiyle insanların hayallerini süsleyen idealler gerçekleşmeye başlamıştır. Ancak buda beraberinde bazı sorunları getirdi. İlk zamanlar, tecrübeli işletme mühendisleri, bir makinenin düzgün çalışıp çalışmadığını ve arızaların meydana çıkıp çıkmadığını, dokunarak ve işiterek anlayabilirlerdi. Günümüzde bu şekilde yapılan kontrollere güvenilemez. Çünkü, işin içine insan faktörü girdiği zaman hata yapma riski her zaman yüksek bir orandadır ve modern makinelerin meydana çıkardıkları titreşimler yüksek frekansta olduklarından, bunların ölçülmesinde ve meydana çıkarılmasında aygıtlara gereksinim vardır. Bilindiği üzere titreşim, aşınmayı arttıran ve kırılmayı hızlandıran, makinenin içinden gelen enerjinin yıkıcı bir ürünüdür. Pek çok makine için, titreşim tipik bir seviyeye sahiptir ve makine normal şartlarda çalıştığı zaman, titreşimin frekans spektrumunun da karakteristik bir şekli vardır. Bu frekans spektrumu makinenin titreşim kaydı olarak bilinir. Arızalar gelişmeye başladığı zaman, dinamik proses içerisindeki makine parçalan üzerinde temsil edilen enerjinin bir kısmı da değişme gösterir. Bu münasebetle, titreşim spektrumunun şekli ve titreşim seviyesi de değişir. Bu bulgudan hareketle yapılabilecek çalışma, makinenin düzgün çalışması esnasında ve bilinçli olarak meydana çıkarılan hatalar esnasındaki titreşim verilerini toplamaktır. Bu veriler bir paket program içerisinde kullanıldığı taktirde, ileride meydana çıkabilecek sorunlarda, arıza oluşmadan anlaşılabilir ve kısa bir sürede giderilebilir. Böylece, makinenin bakım süresi ve masrafları aşağıya düşürülebileceği gibi beklentilere de, daha çabuk bir şekilde cevap verilebilir. Günümüzde artan piyasa rekabeti, işletmelerin üretim ve hizmet araçlarının tasarım ve onarımında önemli değişimlere yol açmıştır. Ağırlaşan işletme koşullarında, üretimde sıfir hataya ulaşmak ve devre dışı kalan sistemlerin neden olabileceği doğrudan ve dolaylı zararları en aza indirebilmek için bakım işlemine yeni bir boyut kazandırılmaya çalışılmıştır. Artık, bakım, arıza baş gösterdikten sonra sorunu gidermeye yönelik değil de, arızaya neden olabilecek kaynaklan incelemek ve sorunlar ortaya çıkmadan erken teşhiste bulunabilmek için kullanılmaya başlanmıştır. Bunu gerçekleştirmek için, makine üzerinden alınan fiziksel parametre ölçümlerinin zaman içindeki eğilimleri izlenmiştir. Böylelikle, sistem devre dışı kalmadan bakım işlemi yapılabilmektedir. Sistemi, çalışır durumda tutmanın maliyet açısından çok büyük önemi vardır. Örneğin; binlerce abonenin aynı anda üzerinden iletişim sağladığı radyo-link hattının devre dışı kalmasının maliyeti, milyonlarca dolar mertebesinde olabilmektedir. Bu nedenlerden dolayı, bakım çabalan, onarım anlayışının çok ötesinde bir konuma gelmiştir. Bu çalışmada, makine performansının titreşim izleme yöntemiyle nasıl belirleneceği anlatılmaya çalışılmıştır. Anahtar kelimeler: Titreşim analizi,

Predictive Maintenance With the improvement of industry, the ideals in the dreams of people started to become realities. However, this has caused some problems. In the past, experienced engineers used to understand whether a machine is running properly ( or causing any problems ) by touhcing and hearing. Nowadays, that kind of measurement is not realible. Because, when there is human factor, the risk or making mistakes is always high and there is the need for devices measure and find vibration, as the vibration caused by machines has high frequencies. It is well known that vibration is the destroyer product of machine energy, which in creases wear and speeds breaking. For most machines, vibration has a typical level and when it is being operated under normal coditions the frequency spectrum of the machine has a characteristic shape. This frequency spectrum is known as the vibration record of the machine. When breakdowns begin, the energy on the machine parts inside the dinamic proses shows some changes. So, the shape and vibration level of the vibration spectrum change, too. Knowing this, work can be done is collecting vibration datas during the normal operation conditions and the failures caused on purpose. In case of evaluating these datas in a packaged software, the breakdowns may be identified before they occur and repaired in short periods. So, both the maintenance period and cost of the machine is decreased and it serves better. Nowadays the increasing market competition caused important changes in desing and repairs of production of service tools in factories. To reach zero mistakes in the proces and minimize the direct and indirect losses caused by out of use systems in difficult process conditions, maintenance understanding has been developed. Now, maintenance is not used to eleminate the problem after a breakdown appears but to investigate the posible breakdown resources and find out the problems before they occur. The bents in time of the physical parameter measurements were traced to be able toperform this. So, maintenance can be done before the system is out of use. From a cost prespective, it is very important to keep the system running. For example, the cost of and out of use radio-link, whic provides communication to thousands of subscribers, may be million of dolars. Therefore, maintenance efforts have become much more important than repair efforts. In this study, it has been tried to explain how a machine performance can be traced by vibration method. KEYWORDS: Vibration Analysis,