Sahip olunan veri miktarı arttıkça bu verilerin doğru ve hızlı bir şekilde depolanmasıve kullanılması konusunun önemi de artmaktadır. Yüksek performansa sahip biruygulama veritabanı bütünlüğünden söz edebilmek için, sahip olunan uygulamalar nekadar performansı yüksek uygulamalar olursa olsun, bu uygulamaları besleyenveritabanı sunucularının performansı da bunlara ayak uydurabilecek düzeyde olmasıgereklidir. Veritabanı sistemleri de iç ve dış olmak üzere bir çok etkendenetkilenerek performanslarında değişiklik gösterebilmektedirler.MS SQL Server 2000 veritabanı da, donanımsal etkenler, üzerinde koştuğu işletimsisteminin etkileri, veritabanı konfigürasyonu ayarları , sunucu konfigürasyonuayarları, indeks ayarları, sorgu düzenlemeleri vb. gibi konulardan etkilenerek, busunucuyu kullanan uygulamalara, değişken cevap süreleri sunmaktadır. Sisteminçalışma performansını etkileyen bu kadar çok etken varken de bütün performansdüzenleme ve denetleme çalışmalarının bir sistematik içerisinde yapma gereksinimidoğmaktadır. Bütün bu etkenlerin madde madde incelenmesi halinde sunucuperformansına etki eden bu maddelerin bir çok alt dalı da olduğu görünür. Bütün bualt ayarlar yapıldığı zamanda sistemin toplam performansı ortaya çıkar. Bu altetkenlerin sistem üzerinde tek tek etkisi var iken bir de hep beraber uygulandıklarızaman sistem üzerinde olumlu veya olumsuz etkileri bulunmaktadır.Bu araştırmada bütün bu iç ve dış etkenler incelenip 6 ay boyunca 400 kullanıcısıolan, veritabanı sunucusu olarak SQL Server 2000 kullanan bir saha otomasyonuprojesinde uygulanmış ve optimum çözümler aranmıştır. Bu bağlamda, donanındarboğazları denetimi kontrol listesi, performans kontrol denetim listesi, işletimsistemi performans değerlendirme kontrol listesi, SQL Server konfigürasyonuperformans kontrol listesi, SQL Server ayarları kontrol listesi, SQL Server indeksperformansı kontrol listesi, SQL Server sorgu performansı kontrol listesi, uygulamakontrol listesi ve SQL Server görevler kontrol listesi oluşturulmuştur. Bu listelerdeki bütün maddeler tek tek incelenip her bir etkenin olması gereken değer ve budeğerlerin artan azalan değerlerinin bizlere neler ifade etmesi gerektiği ortayakonmuştur. Oluşturulan bu kontrol listeleri 6 ay boyunca saha otomasyonuprojesinde uygulanmış ve sonuç bölümünde ortaya çıkan değişimler ortayakonulmuştur. İndekslerin, t-sql cümlelerinin ve depolanmış yordamların kullanımözelliklerine göre, sorgu performanslarında olan değişiklikler gözlenerek, enoptimum t-sql cümlesini öneren, vb.net koduyla yazılmış olan ?konteskuel? kodisimli bir program elde edilmiştir.Anahtar kelimeler: Veritabanı performansı, veritabanı performans optimizasyonu,SQL Server 2000
While the data which is stored on database management systems increases, the issueof storing this data accurately is getting more diffulcult. For discussing about highlyperformed application, its database also should be higly performed. The databasesystems has been effected by lots of internal and external factors.MS SQL Server 2000 database management system has been effected by hardwarefactors, by operating system settings that runs on, by database configuration settings,by server settings, by index options settings and query syntaxes. According to thisfactors the response times of the application requests may change. While there arelots of factor that effects the server performance, the issue of performing this settingtunings, auditing the steps and optimizing the SQL Server 2000 should besystematically. All main settings has got its own sub-setting values. When finishingthe tuning all this main and sub settings the database management systems overallperformance consists. This main and sub settings have got direct effects and alsocross affects to the system and each other when they have all performed.In this study these internal and external effects has been all analysed , performed andwatch on a sales force automation system which is alive for 400 medical sales agentfor 6 months . This application has been fed up with the SQL Server 2000 Databaseas main database server. All the factors has been performed and the reaction of theserver has been observed for a while to find the optimum setting options for bestperformance of the server. As a result some lists has been released; Hardwarebottlenecks control checklist, performance control checklist, operating systemperformance control checklist, SQL Server configuration performancde controlchecklist, SQL Server settings control checklist,SQL Server query performancecontrol checklist, application control checklist, SQL Server jobs control checklist.Also at the end of this study, by the reference of the rules of using t-sql statementsand stored procedures, an optimum nominative syntax program which is calledkonteskuel has been cretaed by coding at vb.net.Key Words: Database performance, database performance optimization, SQL Server2000
