Anahtar Kelimeler : Alamine 336; destekli sıvı membran; Cr(VI) ekstraksiyonu;permeasyon katsayısı; asidik çözeltiler.Ağır metallerden biri olan krom, trivalent(+3) krom ve hekzavalent(+6) krom halindebulunur. Cr(VI), Cr(III)'den daha toksiktir. Atıklardaki krom bileşikleri balıkların vediğer akuatik canlıların yaşamına toksik etkiler yapar. Cr(VI) atıklarının başlıcakaynakları; deri, kaplama, boya, mürekkep endüstrilerdir . Krom metali vebileşiklerinin endüstide yaygın olarak kullanımından dolayı, bu metalin ve metaliyonlarının atık sulardan geri kazanılması ve arıtılması için prosesler geliştirilmiştir.Kireç veya kostik soda ile kimyasal çökeltim, Cr(VI) giderimi için uygulanan anaarıtma yöntemlerindendir. Sıvı membranların 1968'de N.N Li tarafındanbulunmasından beri sıvı membran prosesleri, solvent ekstraksiyon prosesi ve diğergeleneksel ayırma ve arıtma proseslerine kıyasla metallerin ayrılması vezenginleştirilmesinde ileri bir ayırma tekniği olarak önem kazanmıştır . Özellikledestekli sıvı membran prosesi ile kromun seçici olarak ayrılmasında amin tuzlarınıniyon taşıyıcısı olarak kullanımı yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada,Cr(VI) içeren asitli çözeltilerden Cr(VI)'nın düz levha destekli sıvı membranlarlaAlamine 336 kullanılarak ayrılması deneysel olarak incelenmiştir. Polimer destekolarak polypropilen (Celgard 2500), çözücü ve ekstraktanttan (Alamine 336) ibaretbir membran karışımına daldırılmıştır. Membran karışımını 12 saat süresinceabsorplamış olan polimer destek, bir test hücresinin iki bölmesi arasınayerleştirilmiştir. Besleme ve sıyırma çözeltileri iki bölmeden ibaret bir testhücresinin ilgili bölmelerine konulmuştur. Organik çözücü tipi, besleme ve sıyırmaçözeltileri karıştırma hızları, besleme çözeltisi pH, ekstraktant konsantrasyonu vesıyırma çözeltisi konsantrasyonu, polimer destek türü ve ekstraktant türlerininekstraksiyon hızına etkisi gibi deneysel parametreler incelenerek optimum şartlarelde edilmiştir. Buna ilaveten optimum şartlarda besleme çözeltisindeki Cr(VI)konsantrasyonunun etkisi incelendi Buna ilaveten ikili ve üçlü karışımlardanCr(VI)'nın selektif olarak ayrıldığı deneysel olarak incelendi..
Keywords: Alamine 336; supported liquid membrane; extraction of Cr(VI) ;permeation coefficient; acidic solutions.One of the heavy metals, which is called chromium, is in the form of trivalent andheksavalent. Cr(VI) is more poisonous than Cr(III). Choromium compoundscontaining wastes make poisonous effect for fish and the other aquatic creature. Mainsources of the Cr (VI) wastes are leather, metal plating, dye, pigment, ink industries.Since metallic chromium and its compounds are widely used in industry, this metaland its ions have been developed to recover and purify from waste water.Precipitating with chalk and caustic soda is main technique for recovery of theCr(VI). Liquid membrane processes has been discovered by N.N Li since 1968, it ismore important method than traditional separation and recovery methods which ispurification and enrichment of metals. Especially, ammonium salts has been widelyused for selective separation of chromium by supported liquid membrane process. Inthis study, the extraction of chromium has been carried out from acidic solutions bya flat-sheet supported liquid membrane using Alamine 336 as carrier. A polymersupport (Celgard 2500) has been immersed in a membrane solution, which isconsisted of diluent and a carrier (Alamine 336). The polymer support has beenplaced between a two-compartment test cell. Feed and stripping solutions havebeen filled into the corresponding compartments. Experimental parameters such assolvent type, feed and stripping mixing speeds, feed solution pH, extractantconcentration and strip phase concentration, types of polymer support and extractanthave been examined and the optimum conditions have been determined. İn additionto this conditions initially Cr(VI) concentration have been studied in optimumconditions. As a result, we have been examined selectively extraction of Cr(VI)from binary and triple solutions as exeperimental.
