Amonyaklı çözeltilerden kobaltın sıvı membran prosesiyle selektif olarak ayrılması ve zenginleşmesi

Abstract

Kobalt, dünyada yerkabuğundaki 25 mg/ton luk ortalama miktarı ile elementler arasındaki bolluk bakımından son sıralarda yer almaktadır. Kobalt, sahip olduğu üstün nitelikler nedeniyle endüstride en çok kullanılan metallerden biridir. Gerek metal ve alaşımları, gerekse paslanmaz çelik olarak geniş kullanım alanlarına sahiptir.Kobalta ve değerli metallere duyulan ihtiyacın sürekli artmasından ve yüksek tenörlü cevherlerin gittikçe azalmasından dolayı çok düşük oranda değerli metal veya metaller içeren katı atıkların ve atık çözeltilerin değerlendirilmesi gerekmektedir. Bundan dolayı, problemin çözümüne katkıda bulunacak yeni proseslerin geliştirilmesi her geçen gün artan bir önem kazanmaktadır. Sıvı membran prosesi yeni bir ayırma işlemi olup, düşük konsantrasyonda değerli metal veya metaller içeren atık çözeltilerden değerli metal veya metalleri selektif olarak ve zenginleştirerek ayırma potansiyeline sahip olduğu için, önemi gün geçtikçe artmaktadır.Bu çalışmada, amonyaklı çözeltilerden kobaltın emülsiyon tipi sıvı membran prosesiyle selektif olarak ve zenginleştirilerek ayrılma potansiyeli araştırılmıştır. Ayrıca, sıvı membran prosesinin etkinliğine ve verimine etki eden parametreler incelenmiş ve optimum şartlar belirlenmiştir. Sonuçlar, düşük konsantrasyonda kobalt içeren amonyaklı çözeltilerden; kobaltın emülsiyon tipi sıvı membran prosesi ile (DBHQ ekstraktantı kullanılarak ) selektif olarak ve zenginleştirilerek ayrılabileceğini göstermiştir.

Cobalt stands at one of the last ranks among the elements with respect to abundancy with an average amount of 25 mg/ton in earth crust. Cobalt is one of the most widely used metals in metal industry due to the superior properties it posseses. It is widely used in the form of metal and its alloys or in the form of stainless steel.Recovery of precious metals found in little concentration in waste solutions is important. Since requirements for cobalt and other precious metals are continually increasing and also ores with high concentrations of precious metals are in decrease, recovery of precious metals in low concentrations in solid or liquid waste is becoming significant. Therefore new methods that contribute to the recovery and seperation of precious metals from dilute aqueous solutions have recieved much attention in recent years. Liquid membrane is a significant seperation process which has a potential application for selective recovery of such precious metals.In this study, a selective and enriched seperation capability of cobalt from ammoniac solutions by means of an emulsion type liquid membrane process was investigated. Also, the parameters affecting liquid membrane process were examined and optimum conditions were determined. In conclusion, it was shown that cobalt from ammoniac solutions can be recovered selectively by liquid membrane process using DBHQ extractant.