ÖZET Anahtar Kelimeler: Baraj, Dolgu Baraj, Doğal Malzeme, Laboratuvar Deneyleri Barajlarda kullanılacak doğal malzemeler, planlama, projelendirme ve inşaat öncesi pek çok deneye tabii tutulurlar. Doğal malzemenin belirlenen özellikleri, malzemenin kullanılıp kullanılamayacağına, barajın tipine, barajın şekline ve alınacak önlemlere yön verir. Bu çalışmada, barajların tipleri, özellikleri, uygulama yerleri, tercih sebepleri, projelendirme kriterleri anlatılmıştır. Ardından tezin ana konusu olan; dolgu barajlarda kullanılacak doğal malzemeler olan geçirirdi, yan-geçirimli, geçirimsiz, kaya, filtre ve beton agrega malzemesi hakkında bilgi verilmiştir. Dolgu barajlarda kullanılacak bu malzemelerin laboratuvarda geçirildiği deneyler ve bu deneylerin yapılma amacı açıklanmıştır. Deney sonuçlan için kullanılan limit değerler araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Bu limit değerlerin esnetilebilirlik ölçüsü ve riskleri araştırılmıştır. Limit değerlerin aşılmasının baraj güvenliği açısından ne gibi sonuçlara neden olduğu anlatılmıştır. Malzemenin belirlenen bu özelliklerinin barajlarda nasıl bir rol oynadığı araştırılmıştır. Ana konu ile beraber tamamlayıcı konular olarak; doğal malzemenin inşaat sonrası kontrolü, barajların risk değerlendirmesi ve doğal malzemenin ekonomik yönü ele alınmıştır. xvm
SCRUTINIZING OF MATERIAL CRITERIUMS USED FOR EMBANKMENT DAM CONSTRUCTION ABSTRACT Key Words: Dams, Embankment Dams, Construction Materials, Laboratory Tests The Construction Materials to be used at dams, have to go under a lot of tests and meet certain criterias at the planning, design and construction stages. The designated charasteristics of natural materials guide to the determining of dam type and to the precautions in terms of dam safety. In this study, firstly the types, properties, construction conditions, preference reasons and design criteriums of dams have been explained. Secondly, the main topic, information about natural construction materials, pervious, semipervious, impervious, rock, aggrate for concrete design and filter materials used at fill dams have been given. Afterwards, the laboratory tests for the materials and their purposes have been explained and the limit values for the test results have been researched. Lastly, these limits have been compared in order to analyze the flexibility range and their potential risks have been researched. To conclude, the consequences of exceeding certain limits have been explained in terms of dam safety and effects of charasteristics of materials at dams have been researched. Besides the main topic, inspection of the materials after construction, risk analysis of dams and economic evaluation of construction materials have been considered as complemetary topics. XIX