ÖZET Anahtar kelimeler: Elektrostatik kapama, Kapama aşın gerilimleri, Geliştirilmiş fourier dönüşümü, Ferranti etkisi. Bu çalışmada, bir yeraltı kablo hattı sistemini anahtar aracılığıyla enerjilendirme esnasında, kablo başı gönderici uç ve hat sonu alıcı uçlarda oluşan gerilimlerin genlik ve dalga şekilleri bilgisayar yardımıyla hesaplanıp çizdirilmiştir. Kapama aşırı gerilimlerinin analizinde hat parametreleri frekansa göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenden dolayı incelenen yeraltı enerji kablo sisteminde oluşan geçici aşırı gerilimler önce frekans domeninde, daha sonra fourier dönüşüm integralinin tersi alınarak zaman bölgesinde elde edilmiştir. Alıcı uç boşta olduğu zamanlar kapama sırasında oluşan aşın gerilimler en yüksek değerine ulaşmaktadır. Bu nedenden dolayı oluşabilecek en yüksek geçici aşın gerilimlerin tespiti amacı ile alıcı uç boşta iken sisteme enerji verilmiştir. Geçici aşın gerilimler kesici kontaklanmn aynı anda kapandığı varsayılarak oluşturulmuştur. Kapama aşın gerilimlerin genlik, dalga şekli ve frekans bakımından verdiği sonuçlar incelenmiştir. xııı
THE INVESTIGATING OF THE EFFECT OF CLOSURE AND ELECTROSTATIC CLOSURE IN UNDERGROUND POWER CABLE SYSTEMS SUMMARY Key words : Electrostatic Closure, Switching Transient, Modified Fourier Transform, Ferranti Effect. In this study, during the energition of underground cable systems, the magnitude and the shape of the voltage induced at the receiving-end and sending-end of the cables were plotted using computer program. Line parameters are dependent to frequency, during analysis the switching overvoltage. For this reason, transient voltages under the underground power cable systems are firstly evaluated in the frequency domain. Then the same operation is repeated by taking the reverse integral of fourier transformation in the time domain. Switching overvoltages reach to maximum values, when the receiving-end is unloaded. Because of this reason, the system is energized when receiving-end is unloaded in order to investigate the maximum overvoltage. Transient overvoltages are obtained by the closure contacts of circuit breaker together. It is observed that the magnitude, waveform and frequency of switching overvoltages are are affected by various system parameters. In this study electrostatic closure, source empedance effect and shunt compensation effect are investigated in detailed way. xiv
