ÖZET Anahtar kelimeler : Haberleşme protokolü, NATO, SCDP, FNBDT, MELP, Kripto Uzun yıllardan beri uluslar askeri haberleşmenin güvenliğini sağlamak için çeşitli şifreleme yöntemleri geliştirmişler ve bunları kriptografik cihazlarında kullanmışlardır. Bugün gelinen noktada kriptolu haberleşmenin büyük çoğunluğu dijital şebekeler üzerinde gerçekleştirilmektedir. PSTN (Public Switched Telephone Network, anahtarlamalı telefon şebekesi) hatlarda ise terminaller öncelikle modem sinyalleşmesiyle dijital veri yolu kurmakta bu veri hattı üzerinden şifreli haberleşmeyi gerçekleştirmektedir. Kriptografik cihaz üreten tüm ülkelerin PSTN, ISDN (Integrated Services Digital Network, tümleşik dijital şebeke), GSM, HF gibi farklı şebekeler için aynı kripto algoritması kullanılsa bile farklı terminalleri bulunmaktadır. Bunun en önemli sebeplerinden birisi 2 farklı şebeke arasında geçiş olmaması (ISDN - PSTN gibi istisnalar hariç), bu geçiş bir şekilde sağlansa bile 2 terminalin birbiriyle uyumlu olmamasıdır. Bu da haberleşme ağının kısıtlı olmasına ve maliyetlerin artmasına sebep olmaktadır. Bunun dışında her ülkenin kendi algoritması olduğu için cihazların kullanımının ülke bazında sınırlı kalması da başka bir sorundur. NATO gibi çok uluslu yapılarda bunun önüne geçmek için ortak algoritmalar tanımlanmıştır. Fakat NATO için tanımlı algoritmaya sahip bir terminal bu defa da milli olarak çalışmamaktadır. ABD içinde kurulan özel ve kamu kuruluşlarının yeraldığı bir çalışma grubu içinde bu kısıtlamaları ortadan kaldırmak için FNBDT protokolü geliştirilmiştir. Bu protokolün temel amacı farklı şebekelerde çalışan terminallerin birbirleriyle uyumlu çalışmasını sağlamaktır. Bunun dışında ulusların kendilerine özgü tanımladıkları modlarda da çalışabilecek şekilde esnek yapıya sahiptir. Protokolün en önemli özelliklerinden bazıları düşük kanal kapasitesinde çalışabilmesi, kanal bozulmalarına karşı hata düzeltme algoritmaları içermesi, onaylama mekanizması kullanarak paket kaybım engellemesi ve bu protokolü kullanan terminallerin en kötü ihtimalle açık ses görüşmesi yapmasını sağlamasıdır. Şu anda NATO içinde oluşturulan, Türkiye'nin de kriptografik cihaz üreten ülke sıfatıyla katıldığı bir çalışma grubu ile bu protokole ait bilgiler paylaşılmış ve bu protokolün NATO standartları arasında yeralması için çalışmalara başlanmıştır. FNBDT ismi (Future NarrowBand Digital Terminal, Gelecek Darbant Sayısal Terminal) bu protokolün özelliklerini ifade etmeden uzak olduğu için NATO içinde SCIP (Secure Communication Interoperability Protocol, Güvenli Birlikte İşlerlik Protokolü) adıyla kullanılmaktadır. IX
SUMMARY Keywords : Communication protocol, NATO, SCIP, FNBDT, MELP, Crypto Nations have been using various cyrpto algorithms in communication devices in order to maintain the security of military communication. Nowadays most of the secure communication is established via digital networks. In PSTN (analog network) the terminals first set up a digital data channel via modem signalling. Afterwards the secure communication is maintained. The nations that have cryptographic devices have different terminals for different networks such as PSTN, ISDN, GSM, HF. The most important reason for this is that there is no gateway for different networks (PSTN-ISDN is an exception). This causes the networks to be limited and the expense for security to be risen. The fact that every nation has it's own algorithm and same terminals of different nations for same network would not work. A few years ago a workgroup consisting of govermental and non-govermental organizations within USA implemented a protocol which solves these problems. The main goal of the protocol is to maintain interoperability between terminals designed for different networks. This protocol has the flexibility of establishing communication using national modes. Some features of the protocol are : it is designed for narrowband channels, uses error correction algorithms to prevent channel distortions, prevents package loss using an acknowledge mechanism and establishes clear voice in worst case between terminals which support this protocol. The signaling plan of this protocol is shared with a working group within NATO, in which Turkey is involved as 'cryptographic device producing nation'. This working group is working on this protocol in order to make it a NATO standart. Because that the name FNBDT lacks to express the properties of the protocol, it is renamed to SCIP (Secure Communication Interoperability Protocol) for NATO version.