ÖZET Anahtar kelimeler: Beton, Karot, Karot Çapı, Agrega Çapı, Basınç Dayanımı Küp Numune Beton; çimento, ince agrega, kaba agrega, su ve gerektiğinde de çeşitli kimyasal veya mineral katkılar içeren kompozit bir yapı malzemesidir. Diğer yapı malzemelerine göre birçok avantajı olması nedeniyle günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Taze haldeyken kolay şekil alması, sertleştikten sonra kısa sürede yüksek dayanıma ulaşması, karışımını oluşturan agrega, su, çimento gibi malzemelerin kolayca temin edilebilmesi betonun avantajlarından bazdandır. Beton tazeyken ve sertleştikten sonra kendisinden beklenilen birçok özellik vardır. Taze beton işlenebilir olmalı, mümkün olduğu kadar az terleme yapmalı, priz süresi uygun olmalıdır. Sertleşmiş beton ise yeterli dayanımı gösterebilmeli yeterli durabiliteye ve hacim sabitliğine sahip olmalıdır. Basınç dayanımı sertleşmiş betonda bilinmesi gereken en önemli özelliktir. Betonun çekme dayanımı küçük olduğu için hesaplarda dikkate alınmaz. Bu nedenle betonun basınç dayanımının bilinmesi gerekir. Gerilme cinsinden ifade edilen eksenel basınç altındaki dayanım kırılma yükünün, kesit alanına bölünmesiyle elde edilir. Betondaki basınç dayanımın bulunabilmesi için çeşitli deney yöntemleri uygulanmaktadır. Standart boyutlu numunelere uygulanan "standard deney yöntemi" sertleşmiş betonun yüzey sertliğini hasarsız olarak ölçen "beton test çekici yöntemi" sertleşmiş betonun içersiden geçirilen ses dalgalarının hızının ölçüldüğü "ultrasonik test cihazı" yöntemi ve sertleşmiş betondan kesilerek çıkartılan beton numunelerin kırılmaya tabi tutulduğu "karot numunelere uygulanan basınç dayanımı yöntemi" bunlardan bazılarıdır. Bu tez çalışmasında farklı boyutlarda agrega kullanılarak hazırlanan beton numunelerinden TS 10465 standardına göre değişik çaplarda alman beton karot numunelerinin basınç dayanımlarının maksimum agrega çapma göre değişimleri incelenmiştir. XII
THE EFFECTS OF THE CORE SAMPLES' DIAMETER AND THE MAXIMUMUM DIAMETER OF THE AGGREGATES FOR COMPRESSIVE STRENGTH OF THE CONCRETE CORE SAMPLES. SUMMARY Keywords : Concrete, Core, Diameter of Core, Diameter of Aggregate Compression Strength, Cubic Sample Concrete is a composite mixture formed from cement, fine and coarse aggregates, water and some chemical or mineral materials. This composite mixture is used very commonly because of its some advantages. These advantages are to be formed very easily in its fresh-time, and to be strengthful material just after the solidification, and to be found the components of the concrete such as water, aggregates and cement. Concrete may have some features in its fresh-time and after he solidification. In its fresh period, workability must be very easy on the concrete, and the sweating must be low and the hardening time must be enough.But hardened cement paste must be some enough properties for its durability, compressive strength and constant of volume. The most important property of the hardened cement paste is compressive strength against the high stress. The tensile strength is ignored because it is too small. Thus it is necessary to know the compressive strength of the concrete. Some experimental methods are used in order to find the compressive strength of the concrete such as "standart experimantal method", "Schmidt hammer test method", ultrasonic test apparatus method and so on. One of these method, standart experimantal method, is used for specimen which has standart dimensions. The second method may measure hardness of surface of the concrete. And " ultrasonic test apparates method" can measure speed of wave of any voice passing through the concrete. And furthermore "compressive strength method applied to cure samples" is also a very significant experimental method to find compressive strength of the concrete. This thesis consists of the influences of maximum diameter of the aggregates for compressive strength of different concrete core samples which are taken according to standart of TS 10465 and consist of aggregates which have different size. xiii
