ÖZET Anahtar Kelimeler : Rüzgar enerjisi, rüzgar türbini, yenilenebilir enerji. Rüzgar, M.Ö.'den başlamak üzere insanoğlu tararından enerji kaynağı olarak kullanılagelmiştir. önceleri çiftçiler tarafından daha çok su çekmek için kullanılan rüzgar gücü, yelkenli deniz araçlarında da gemiciler tarafından kullanılmıştır. Daha sonraları ise değirmenciler tarafından tahıl öğütme işleminde kullanılan rüzgar gücü aynı zamanda çağlar boyu insanlara ilham kaynağı olmuştur. Rüzgar enerjisi sanayi devrimi ile birlikte başlayarak 20. yüzyılın ortalarına kadar popülerliğini yitirmiştir. Petrol, kömür, doğal gaz vb. gibi fosil yakıtların kullanıldığı termik santraller daha revaçta olmuştur. Bu santrallerde istenildiği zaman enerji üretilebilmesi, rüzgar enerjisinden daha cazip olmalarına neden olmuştur. Fakat fosil yakıtların çevre dostu olmadığı ve tükenebilir olduğu uzun bir süre akıllara gelmemiştir. 1970'li yıllardaki petrol sıkıntısı nedeniyle ortaya çıkan enerji krizi ve gelişen çevre bilinci insanoğlunu yenilenebilir ve çevre dostu temiz kaynaklara doğru itmiştir. İşte bu noktadan sonra rüzgar enerjisi eski popülaritesini tekrar yakalamıştır. Ülkemizde ve dünyada hızla artan enerji ihtiyacı karşısında mevcut tükenir enerji kaynaklarındaki azalma ve bazı kaynakların yol açtığı çevresel sorunlar yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarını gündeme getirmiştir. Herhangi bir rüzgar türbininin rüzgardan çıkartabileceği enerji miktarı üç ana değişkenin fonksiyonudur. Bunlar, rüzgar hızı, türbinin pervane çapı ve güç eğrisidir. Rüzgar hızı bütün türbinlerde aynı olduğundan burada belirleyici faktör pervane çapı ve güç eğrisi olmaktadır. Rüzgar potansiyeli belirlemedeki en önemli husus ise verilerin güvenilir olmasıdır. Çünkü rüzgar enerjisi, rüzgar şiddetinin üçüncü dereceden kuvveti ile orantılı olduğundan çok küçük gibi görünen bir düşük veya yüksek rüzgar hız ölçümü hesaplamalarda büyük farklılıklar meydana getirmektedir. Bu çalışmada rüzgar enerjisinin Dünya' daki ve Türkiye'deki durumu ve bu sınırsız enerji kaynağı ile ilgili gelişmeler incelenmiş, rüzgar türbinleri teknolojileri üzerinde durulmuş, bir rüzgar santrali kurarken dikkat edilmesi ve incelenmesi gereken hususlar araştırılmıştır. xıu
ENERGY PRODUCE WITH WIND TURBINES SUMMARY Key Words : Wind energy, wind turbine, renewable energy. Wind has been exploited as energy source by human beings since before Christ. Initially wind power has been used for water withdrawal by farmers but later sailors used it for navigation purposes for sails. This source of energy has become an inspiration source for creative activities of human beings and it has been used also for grinding wheat and other dry agricultural products. Wind power has been lost its significance until middle of the twentieth century. Thermic centers have been comparatively very preferred that worked with the oil, coal, natural gas and other fossil energy sources. It was possible to generate energy by these sources at any place and time easily compared to the wind power. However, for a long time nonsustainability and non-friendly nature of these fossil fuels have not been understood. On the other hand, the energy crisis during 1970' s have given the necessary alert to the world as for the use of renewable and clean energy resources in addition to the concise of environmental protection. After this date the wind energy has gained its historical significance again as renewable and clean energy source. New and renewable energy resources are currently issued by the increasing demand on energy in our country and worlwide and the decrease in these current energy sources according to that demand and enviromental problem caused by some resources. The wind power from any of turbines is a function of three variables. These are, firstly, wind speed, turbine propeller diameter and finally, turbine power curve. Since the wind power is the same for any turbine, the major factors for the wind energy generation depending on the turbine technology are the diameter and power curve. The most significant point in the wind energy generation is that the data should be reliable. This is due to the fact that since the wind power is directly proportional with the cube of wind speed, any high or low wind speed measurement will cause to important differences in the energy calculations. The state of the wind energy in Turkey and in the world and the developments about this endless energy resource are examined, wind turbine technologies and the points that are necessary to establish wind power plant have been discussed. xiv
