ÖZET Anahtar Kelimeler: Kompostlaştırma, fermentasyon havalandırma sistemleri, havalandırma algoritması. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kompost Tesisinde biyolojik içerikli katı atıkların çevreye minimum düzeyde zarar verecek şekilde berteraf edilmesi amacı ile katı atıktan 'kompost' elde edilmektedir. Kompost elde edilme aşamasında katı atığın ön işlenmeye tabi tutulması, fermentasyon hollerine katı atığın beslenmesi, fermentasyon hollerinde katı atığın fermente edilme aşamalarından geçirilmesi, katı atığın aktarılması ve nihai olarak katı atığın kompost gübresi halini alması süreçleri vuku bulur. Yapmış olduğum bu çalışmada Türkide'de ilk defa uygulanan bu proses için belli başlı bazı kaideleri yerleştirmek, geliştirdiğim yeni havalandırma algoritması ile girdi malzemesi karakteristiğinin değişmesi hallerinde gerekli düzeltici müdahaleleri yapabilmek mümkün olmuştur. Fermentasyon sürecinde havalandırma prosesinde yapılan ölçme yöntemi değişikliği ve buna binaen kompost kalitesinde elde edilen artışın; kompostlaştırma süreci proseslerinde yapılan tespit ve bulguların, tesisin en verimli şekilde çalıştırılması noktasında faydalı olduğu, ülkemizde bundan sonra yapılması muhtemel kompost tesisleri için de iyi bir bilgi kaynağı teşkil edeceği aşikardır. xi
AIRATION PROCESS FOR THE FERMANTATION HOOLS OF COMPOSTING PLANTS SUMMARY Key Words: Composting, fermantation airation systems, airation algorithm. The Compost Plant of the Istanbul Great Municipality manages the biological solid waste by producing "compost" where as the environment is damaged at minimum level. The compost is produced through primary treatment of the solid waste, feeding the fermentation halls with the solid waste and allowing several fermentation stages to occur. In this study, a new air ventilation algorithm depending on the characteristic of the input material has been developed enabling the operator to take neccessary measures againts those solid waste changes. The change in the air pressure measurement of the exhaust system during the fermentation procces and resulting improvements in the compost quality has shown that such an approach is helpful. Further, this study will aid as reference in designing other compost plants in our country. XII
