Trabzon ve civarındaki deprem ve patlama verilerinin birbirinden ayırt edilmesi

Abstract

Anahtar kelimeler: Trabzon bölgesi, Deprem, Taş ocağı patlatması, Doğrusal ayırt etme fonksiyonuBir bölgeye yerleştirilmiş olan sismik kayıtçılar ile o bölgenin sismik etkinliği hakkında bilgi edinebiliriz. Ancak bu kayıtçılar bölgede meydana gelmiş deprem aktivitelerini kaydettiği gibi taş ocağı patlatmalarını da kaydetmektedir. Gerçek sismik etkinliği belirleyebilmek için patlatma verilerini deprem verilerinden ayırmak gereklidir.Bu çalışmanın amacı Trabzon bölgesi ve civarındaki sismik aktiviteler ile yapay kaynaklı patlatmaların birbirinden ayırt edilmesidir. Çalışmada Trabzon bölgesi ve civarındaki sismik aktiviteler incelenmiştir. 2006-2007 yıllarına ait deprem kataloğunda Trabzon (KTUT), Espiye (ESPY), Pazar (PZAR) geniş bantlı istasyonlarında kaydedilen süreye bağlı büyüklüğü Md?3.5 olan 65 sismik olayın 3 istasyona ait toplam 125 sayısal düşey hız sismogramı kullanılmıştır.Düşey bileşen hız sismogramlarının maksimim S dalgası ile maksimum P dalgası genliklerinin oranı (S/P), güçlerinin oranı (Complexity, C) ve spektrumlarının spektral oranları (SR) hesaplanmıştır. Doğrusal ayırt etme fonksiyonu (linear discriminat function, LDF) kullanılarak deprem ve patlatma olayları ayırt edilmiştir.Bu çalışmanın sonucunda incelenen 65 sismik olayın 43 adedinin (%66) patlatma, 22 adedinin (%34) deprem olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmanın sonucunda bulunan değerler sadece depremlerin olduğu sismik katalogların hazırlanmasına ve bölgenin deprem aktivitesinin doğru olarak belirlenmesine yardımcı olacaktır.

Key Words: Trabzon Region, Earthquake, Quarry Blast, Linear Discriminate FunctionWe can learn the seismic activity of a region by installing seismic recorders. But these recorders do not only record earthquakes but also record quarry blasts. We have to discriminate earthquakes and quarry blasts for the identification of real seismicity.The objective of this study is to discriminate the natural and artificial seismic activities in Trabzon Region and its vicinity. In the study, the seismic activities in Trabzon Region and its vicinity were investigated. Total of 125 digital vertical velocity seismograms of 65 seismic events with Md ? 3.5 duration magnitude from earthquake catalog between 2006 to 2007 recorded by Trabzon (KTUT), Espiye (ESPY), Pazar (PZAR) broadband stations were used.The maximum S-wave and maximum P-wave amplitude ratio (S/P) of vertical velocity seismograms and power ratio (complexity, C) and spectral ratio (SR) were calculated. The earthquakes and the quarry blasts are discriminated by using the linear discriminant function.At the end of this study 43 out of 65 events (66%) are determined as quarry blasts and 22 (34%) are as earthquakes. Using the results of this study seismic catalogues containing only earthquakes can be prepared and seismic activity of the region can be determined correctly.