Anahtar kelimeler: Solarizasyon, arıtma çamuru, inaktivasyon, Termotolerant koliform, Enterococci, E. coliSolarizasyon uygulamasının arıtma çamurundaki bakteri inaktivasyonuna etkisi Termotolerant koliform, Enterococci, E. coli indicator mikroorganizmaları seçilerek çalışılmıştır. Solarizasyon çamur sıcaklığını önemli derecede yükseltmiştir. Maksimum çamur sıcaklıklarına uygulamanın 2. haftasının başında ulaşılmış, 0-10, 10-20, 20-30, 30-40 cm çamur derinliklerinde sırasıyla 65, 58, 55, 50 °C olarak ölçülmüştür. E. coli en hassas mikroorganizma olarak belirlenmiş ve solarizasyonun 12. gününde izlenen her çamur derinliğinde belirlenemez seviyelere kadar azalmıştır. Termotolerant koliformlar'ın da hızlı bir şekilde inaktive olmasına karşın, belirlenebilir limitlerin altına düşmediği görülmüştür. Enterecocci'un inaktivasyon eğrisinde hem tail hem de shoulder gözlemlenmiş ve Termotolerant koliform ve E. coli ile kıyaslandığında sıcaklığa karşı en dirençli mikroorganizma olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, solarizasyonla yükselen sıcaklık değerleri, iki hafta içinde patojen yönetmelik limitleri ile karşılaştırıldığında bu üç mikroorganizmayı kabul edilebilir seviyelerin altına kadar düşürmeyi başarmıştır.
Key words: Solarization, Sewage sludge, Inactivation, Thermotolerant coliform, Enterococci, E. coliThe effect of solarization on bacterial inactivation in sewage sludge was studied using thermotolerant coliforms, enterococci and Escherichia coli as the indicator organisms. Solarization significantly increased the sludge temperature. The maximum temperatures were achieved at the beginning of the second week, reaching 65, 58, 55 and 50 ºC at depths of 0?10, 10?20, 20?30 and 30?40 cm, respectively. E. coli was found to be the most sensitive microorganism and was reduced to undetectable levels after 12 days at all monitored sludge depths. Thermotolerant coliforms were rapidly inactivated but were not reduced to below the detection limit. The inactivation curves of enterococci showed both shoulders and tailing, indicating a larger heat resistant fraction than with E. coli and the thermotolerant coliforms. Overall, the results suggest that the temperature regime produced by solarization was sufficient to reduce pathogens to an acceptable level, meeting the pathogen regulation limit, in two weeks.
