Yarı dolu s ve p tabakalı bazı atomların negatif iyonlarının seviye yapılarının incelenmesi

Abstract

Negatif iyonlar elektron karşılıklı etkileşmeleri çalışmak için ideal sistemlerdir. Bu tür iyonların seviye yapıları için incelemeler, çok-cisim hareketinin temel problemine önemli bir görüş sağlar.Bu çalışmada yarı dolu s tabakalı lityum (Li, Z=3) ve sodyum (Na, Z= 11) atomlarının elektron ilgileri ve yarı dolu p tabakalı azot (N, Z=7) ve fosfor (P, Z=15) atomlarının elektron ilgileri çok konfigürasyonlu Hartree-Fock yöntemi (MCHF) ile hesaplanmaktadır. Ayrıca azot ve fosforun negatif iyonlarının (N- ve P-) temel hal ince yapı seviyelerindeki geçiş enerjileri elde edilmektedir. Hesaplamalarda elektronlar arası karşılıklı etkileşme ve Breit-Pauli relativistik düzeltmeleri de dikkate alınmaktadır.Birinci bölümde, Li-, N-, Na- ve P- iyonları ile ilgili yapılmış bazı çalışmalar, ikinci bölümde, MCHF yöntemi ve Breit-Pauli relativistik düzeltmeler hakkında bilgiler verilmektedir. Son bölümde de elde edilen sonuçlar tablolar halinde sunulmaktadır ve diğer çalışma sonuçları ile karşılaştırılmaktadır.

Negative ions are ideal systems for studies of electron correlation effects. Investigations for the level structures of these ions provide valuable insight into the fundamental problem of many-body motion.In this study, electron affinities for lithium (Li, Z=3) and sodium (Na, Z=11) with half-filled s shell and nitrogen (N, Z= 7) and phosphorus (P, Z=15) with half-filled p shell have been calculated using multiconfiguration Hartree-Fock (MCHF) method. In addition the ground state fine structure levels for negative ions of nitrogen and phosphorus (N- and P-) have been obtained. In these calculations, the correlation and Breit-Pauli relativistic corrections have been also considered.In the first chapter, previous works on Li-, Na-, N- and P- in the literature have been given. Second chapter deals with the concept of MCHF method and Breit-Pauli relativistic corrections. In the last chapter, the obtained results have been presented in tables and compared with other works.