Sakarya D-100 karayolu cadde tozlarında bazı ağır metallerin ardışık eksraksiyon yöntemi (BCR) ile tayini

Abstract

Anahtar kelimeler: Eser Element, BCR, ICP-OES, EDS, D-100 Karayolu.Ardışık ekstraksiyon yöntemi kullanılarak, Ağustos 2010'da Sakarya D-100Karayolunun Adapazarı-Sapanca arasında toplanan 24 adet cadde tozunumunelerindeki ağır metal derişimleri ( Cd, Co, Cr, Cu, Mn, Ni, Pb, Zn, V, Sr, Bave Fe) ICP-OES ve taramalı elektron mikroskobu ile tayin edildi. Sakarya D-100karayolu cadde tozu numunelerinde eser elementlerin alınabilirliği ve hareketliliğinibelirlemek amacıyla numunelere sırasıyla 0,11 M CH3COOH, 0,5 M H2NOH.HCl,8,8 M H2O2 + 1 M CH3COONH4 ve kral suyu (3 HCl + 1 HNO3) ilave edildi. Buyöntem, asitte çözünebilir, indirgenebilir ve yükseltgenebilir olmak üzere üçaşamadan oluşmaktadır. Taramalı elektron mikroskobu için örnekler ekstraksiyonişlemi uygulanmadan ve her bir ekstraksiyon işlemi uygulandıktan sonra hazırlandı.Elektron kırınım spektroskopisi sonuçlarına göre her ekstraksiyon basamağındansonra element derişiminin azaldığı ve en son kral suyu işleminden sonra da numuneiçerisinde hemen hemen hiç ağır metalin kalmadığı görüldü. Metodun geçerliliğinikanıtlamak ve yapılan analizlerle karşılaştırmak amacıyla sertifikalı referans maddeBCR-701 kullanıldı.

Key words: Trace Element, BCR, ICP-OES, EDS, D-100 Highway.The concentrations of heavy metals (Cd, Co, Cr, Cu, Mn, V, Sr, Ba, Fe, Ni, Pb andZn ) in 24 dust samples collected from August 2010 the streets of the D-100Highway, Sakarya (Turkey) using sequential extraction procedure were determinedby ICP-OES and scanning tunelling microscopy. The three-step BCR sequentialextraction procedure was used in order to evaluate mobility, availability andpersistence of trace elements in street dust samples. The sequential extractions wereperformed with 0,11 M CH3COOH, 0,5 M H2NOH.HCl, 8,8 M H2O2 + 1 MCH3COONH4 and aqua regia (3 HCl + 1 HNO3), respectiely, in triplicate analyses.Three operationally defined fractions isolated using the BCR procedure were: acidextractable, reducible, and oxidizable. In this study, performed by EDS, it wasobserved that the metals contents have decreased after the application of eachsequential extraction stage and finally after the aqua regia leaching step, almost theheavy metals were not retained on the residue. Validation of the analytical resultswas checked by analysis of the BCR-701 certified reference material.