Suların zararlı mikroorganizmalardan arındırılması amacıyla dezenfeksiyon uygulanmaktadır. İçme suyu arıtımında kullanılan en yaygın dezenfeksiyon yöntemi klorlamadır. Doğal organik madde (DOM) içeren suyun klorlaması sonucunda dezenfeksiyon yan ürünleri oluşmaktadır. Dezenfeksiyon yan ürünlerine (DYÜ) trihalometanlar (THM) ve haloasetik asitler (HAA) ler örnektir. Bu deneysel çalışmada; Trihalometanlar ve haloasetik asitlerle ilgili deneysel çalışmalar yapmak üzere organik madde (DOM) oranı yüksek Sapanca Gölü'nden alınan su numuneleri laboratuvara getirilmiştir. Artan konsantrasyonlarda eklenen dezenfektanlarla ortaya çıkan THM oluşum potansiyeli gözlemlenmiş ve numunelerde trihalometan araştırması yapılmıştır. Oluşum potansiyeli incelenen THM'lara etki eden pH, bekleme süresi ve dezenfektan miktarı gibi bazı faktörler de dikkate alınarak, bu faktörlerin etkilerinin hangi yönde olduğu araştırılması yapılmıştır. Yapılan bu deney sonuçları göstermiştir ki; artan klor miktarıyla, pH ve bekleme süresiyle ortaya çıkan THM 'lar artmıştır. Sonuç olarak, bu çalışma ile yukarıdaki bilgiler ışığında, gerek Türkiye'de gerekse yurtdışında faaliyet gösteren içme suyu arıtma tesisleri işletmecilerine ışık tutacak, ham su kaynaklarındaki organik maddelerin klorlanma işlemi sırasında ortaya çıkabilecek zararlı yan ürünlerin tür ve miktarca incelenmesi kolaylaşacaktır. Böylece klorun ham sudaki zararlı mikroorganizmalara, organik maddeye ve diğer parametrelere etki sırası göz önünde bulundurularak optimum konsantrasyonu belirlenebilecek ve en az THM oluşacak şekilde kullanımı gerçekleştirilebilecektir.
In order to decontaminate insalubrious microorganisms in the water, disinfection has been performed. The most common disinfection treatments method used in drinking water is chlorination. Disinfection by products (DBP) is formed as a result of chlorination of water which contains natural organic matter (NOM). Disinfection by products are; such as, trihalomethanes and haloacetic acids. In this study; for conducting experimental studies with trihalomethanes and haloacetic acids, water samples were gathered from Sapanca Lake, which has a high organic matter rate, then brought to the laboratory. The forming potential of THM which is being appeared by adding disinfection in increasing concentrations is observed and the investigation of THM in samples were conducted. The results show that; with the increasing amount of chlorine, ph and the THM which emerges with the duration has increased. In conclusion, since our results shows that, the administrative of drinking water treatment plants which operates either in Turkey or abroad, can be inspired such a study, that enable them to easily investigate the type and amount of insalubrious by products in pure water resources during chlorination of organic matter. Therefore, considering the gradual effect of chlorine on insalubrious microorganisms, organic matter and other parameters in pure water, the optimum concentration will be determined, hence minimum amount of THM will be used in processes.
