Stok yönetimi ve bir süt işleme tesisinde uygulama

Abstract

Hazırlanan tez çalışmasında stok yönetimi, modelleri ve simülasyon kavramları incelenmiş ve bir süt işleme fabrikasında uygulama yapılmıştır. Birinci bölümünde stok kavramı, stok türlerinin neler olduğu, firmaların neden stok tuttukları açıklanmıştır. Firmayı etkileyen stokla ilgili maliyet kalemleri anlatılmış, elde bulunmayan stokların etkisi detaylandırılmıştır. İkinci bölümde stok kontrol modelleri üzerinde durulmuştur. Kontrol modelleri yapısına göre stokastik ve deterministik olarak iki ana başlığa ayrılmıştır. Deterministik modellerin talebin sürekli olduğu, tedarik sürelerinin talepten bağımsız olduğu anlatılmıştır. Ayrıca bu başlık altında ekonomik sipariş, ekonomik üretim parti büyüklüğü ve fiyat indirme durumundaki modeller açıklanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde simülasyon kavramı, tanımları, simülasyon modellerinin avantaj ve dezavantajlarının neler olduğundan bahsedilmiştir. Günümüzde simülasyonun uygulandığı alanlar ve simülasyon dilleri incelendi. Uygulama kısmında bir süt işleme tesisinde ABC analizi sonucu tespit edilen dört tür stok kalemi ele alındı. Belirlenen stokların geçen yıldaki talep dağılımı, tedarik sürelindeki değişiklikler istatistiksel dağılım teknikleri ile incelenerek Minitab Programı yardımıyla simülasyonda kullanılacak veri setleri oluşturulmuştur. Microsoft Excel Programı kullanılarak bir elektronik tablo yardımı ile simülasyon modeli oluşturulmuştur. Hazırlanan modelde Excel Makro yardımı ile belirlenen sipariş miktarı ve noktası verileri denenerek sonuca ulaşılmıştır.

On this thesis stock management, models and simulation notions examined and an application practice in a milk facilty. In first part; inventory, inventory types and the reason why companies keep products in their inventories are explained. Also inventory costs that effect the companies and the effect of unavailable inventories are elaborated. In the second part inventory control methods are explained. Two methods of inventory control -which are Stocastic and Deterministic- are explicated. It is explained that in deterministic method demand is constant and lead time is independent of demand. Also in this topic the methods that are being used in the case of economic ordering, economic production party amount and price dumping are explained. In the third part; simulation concept, its definition and its methods' advantages and disadvantages are elaborated. The field which simulation concept is being used and simulation languages are examined. In the application part; in the milk production facility, using ABC technique is found the four types of inventory items are examined. The defined inventory items' last year demand distribution and supplier lead time changes are investigated with statistic distribution techniques, data which are created by Minitab Program will used in simulation. Simulation concept is created with an electronic table at Ms. Excel. Defined order point and quantity levels are tried and reached the results with Excel Macro at concept.