Afet lojistik yönetim sistemlerinin incelenmesi ve yeni model tasarımı

Abstract

Her yıl dünya üzerinde yaşanan afetler sebebiyle can ve mal kayıpları yaşanmakta ve bu durumda ekonomi büyük zarar görmektedir. Yaşanan zararı azaltmak için afet yönetim sisteminin bir parçası olan lojistik sistemleri etkin bir şekilde yönetilmelidir. Yapılan çalışmada afet lojistik sistemleri için yeni bir model önerisi geliştirilmiştir. Model için Yapay Arı Koloni ve Karınca Koloni Algoritmalarından yararlanılmıştır. Tedariği sağlanacak yardım malzemelerinin en kısa yoldan afet yaşanan bölgelere ulaştırılmasını sağlayacak bir model önerilmiştir. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde giriş yapılmıştır. İkinci bölümde genel bilgilere yer verilmiştir. Üçüncü bölümde Araştırma problemi açıklanmıştır. Dördüncü bölümde uygulama adımları yer almıştır. Beşinci bölümde sonuçlar değerlendirilmiş ve öneriler sunulmuştur. Karınca Kolonisi Algoritması Yapay Arı Koloni Algoritmasına göre daha kısa sürede daha kısa mesafe sağlamıştır. Bunun sebebi Karınca Koloni Algortimasının yerel minimum noktalardan daha kolay kaçabilmesidir. Çalışma 2., 3. veya 4. dereceden her türlü afet için bir çözüm üretebilmektedir. Afet lojistik yardım malzemelerinin hangi bölgelerden ve ne kadar alınacağı sonucunu da bizlere sunmaktadır. Algoritma parametreleri üzerinde varyans analizleri yapılarak hangi değerde en iyi sonucun elde edildiği de incelenmiştir.

Life and property losses are experienced due to disasters which are occurring every year all over the world and in this case economy suffers. Logistics systems included in the disaster management system must be managed effectively to reduce the damage occurring. A new model is proposed in the thesis for disaster logistics based on artificial Bee Colony and Ant Colony algorithms for the mentioned model. The model is suggested to ensure the delivery of the shortest path to the disaster experienced. The thesis is consisted of five chapters. The first chapter is arranged as an introduction for the topic and general information is stated in the second one. Furthermore; the research problem has been explained in the third chapter besides implementation steps are situated in the fourth section. The results were analyzed and recommendations were presented in the fifth chapter. Ant Colony Algorithm is suggested to provide more quickly and shorter distance comparing to Artificial Bee Colony Algorithm because of the fact that it is easier to escape from the local minimum points in the Ant Colony Algorithm. The study is supposed to produce a solution for all kinds of disasters which are from the 2nd, 3rd and the 4th degrees additionally it reflects the areas of disaster logistics relief materials and how much to take. Due to the variance analyses applied for the algorithm parameters, value degrees to provide better results are examined.