Bu çalışmada; enerji ve çevre sorunlarından biri olan atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan arıtma çamurunun bertarafı yerine alternatif yakıt olarak kullanımı araştırılmıştır. Sakarya Büyükşehir Belediyesine ait atıksu arıtma tesisinden elde edilen arıtma çamuru kullanılmıştır. Arıtma çamurunun enerji değerinin arttırmak için farklı oranlarda tarımsal ikincil ürün olan fındıkkabuğu ilave edilerek homojen karışımlar hazırlanmıştır. Daha sonra hazırlanan numunelerin bünyesinde bulunan yüksek nem içeriklerinin düşürülmesi amacı ile açık havada güneşte, mikrodalga fırında ve etüv fırında kurutma işlemleri uygulanmıştır. Kurutma verimliliği ve alternatif enerji kaynağı olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar göstermiştir ki maksimum enerji fırında kurutmada harcanırken en az enerji tüketimi de mikrodalga fırında olmuş ve ayrıca en yüksek spesifik enerji tüketimi değeri fırın kurutma olmuştur. Arıtma çamurunu açık alanda kurutma süresi diğer yöntemlere göre çok uzundur. Fakat açık alanda kurutma maliyeti en düşük olandır. Arıtma çamuru karışımlarının kurutma işlemi sonucunda alt ısıl değeri ve üst ısıl değerleri 3,4–4,9 Mcal/kg arasında olduğu görülmektedir. Ülkemizde yaygın olan elektrik santrallerinde kullanılan linyit kömürün alt ısıl değeri ve üst ısıl değeri 1-4,2 Mcal/kg arasında değiştiği için arıtma çamurundan oluşan karışımların alternatif yakıt veya ek yakıt olarak değerlendirilebilir.
In this study; instead disposal of sewage sludge from treatment plant, which one of the energy and environmental problems, has been investigated for use as alternative fuels. Sewage sludges were obtained from the wastewater treatment plant of Sakarya Metropoltan Municipality. In order to increase the energy value of sewage sludge, the homogeneous mixture is prepared by adding different ratios of nut shell that is the secondary agricultural products. Then open sun, microwave and oven drying were applied for reducing the high moisture content in the structure of the prepared sample. Drying efficiency and the usability for alternative energy sources have been investigated. While Maximum energy was consumed in oven during drying,in the microwave the least energy consumption was seen and also the highest specific energy consumption values were in oven drying. Sewage sludge drying time in the open space is very long compared to other methods. However, it is the one in the open field with the least cost. It has been seen that the minimum and the maximum heat of the sewage sludge mixtures after the drying process are 3,4 and 4,9 mcal/kg respectively. As the minimum and maximum heat of the brown coal which is used in power plants common in our country varies between1-4,2 mcal/kg, the mixtures that derive from sewage sludge can be used as an alternative or supplementary fuel.