Anahtar kelimeler: Ayva, kurutma, Laboratuvar tipi ve mikrodalga fırın, dondurarak kurutma Bu çalışmada, Sakarya ilinin Pamukova ilçesinde doğal şartlarda yetiştirilen "Ayva" meyvesi farklı termal kurutma yöntemleriyle kurutulmuştur. Ayva, kenar ölçüleri 6 mm ve 15 mm olmak üzere iki farklı büyüklükte dilimlenmiş, herhangi bir ön işlem yapmaksızın üç farklı kurutma yöntemi ile kuruma davranışı incelenmiştir. Kurutma deneyleri mikrodalga fırında 120, 350 ve 700 W değerlerinde, laboratuvar tipi fırında 105, 110 ve 120 ℃ sıcaklıklarında ve dondurarak kurutma cihazında -45 ℃ de 0,352 torr basınçta yapılmıştır. Kuruma süresince alınan numunelerin, nem oranları, kuruma hızları ve efektif difüzyon katsayıları hesaplanmıştır. Her bir şartta yapılan deneyler en az 3 defa tekrarlanmış, verilerin standart sapmaları alınmış, belirsizlik analizi yapılmıştır. Deneysel veriler literatürde sıkça kullanılan Newton, Page, Wang ve Singh, Logaritmik, Henderson ve Pabis, İki Terimli, Midilli ve Difüzyon Yaklaşımı matematiksel modelleriyle modellenmiştir. Korelasyon katsayısı ve hata karelerinin ortalamasının karekökü değerleri hesaplanarak belirlenmiştir ve en iyi modelin en düşük hatayı veren Midilli modeli olduğu gözlenmiştir.
Keywords: Quince, Drying, Freeze, Microwave and Laboratory Oven In this study, the "quince" grown in natural conditions in Sakarya Pamukova was dried with different drying methods. Quinces were sliced in two different sizes as 6 mm and 15 mm and drying behavior is investigated with three different drying methods without any pretreatment. Drying experiments in microwave oven at 120, 350 and 700 W, in laboratory type oven at temperatures of 105, 110 and 120 ℃ and in freeze dryer at -45 ℃, 0.352 torr. Moisture rates, drying rates and effective diffusion coefficients of the samples taken during tests were calculated. Experiments performed in each condition were repeated at least three times, standard deviations of the data were taken and uncertainty analysis was performed. Experimental data were modeled by Newton, Page, Wang and Singh, Logarithmic, Henderson and Pabis, Two terms, Midilli and Diffusion Approach drying models used in the literature. The performances of these models were determined by calculating the correlation coefficient (R²) and square root of the mean error square (RMSE) values between the observed and estimated humidity rates, and it was observed that the best model was the pony model with the lowest error. The best model was determined by calculating the correlation coefficient (R²) and the square root of the mean square of the error squares (RMSE) between the observed as Midilli model with the lowest error.
