Anahtar kelimeler: VISSIM, SIDRA, Sinyal Koordinasyonu, Işıklı Kavşak, Gecikme, Kuyruk Trafik ışıkları kavşaklardaki anahtar bileşenlerden biri olarak, trafik akışının kontrolünde önemli bir role sahiptir. Kavşakların koordine edilmesi sürekli bir trafik akışının elde edilmesi için en etkin yollardan biridir. Işıklı ve sinyal koordineli kavşaklar vasıtası ile arter yollar üzerinde hareket eden araçların gecikme süresi, kuyruk uzunluğu ve seyahat süresi önemli ölçüde azalacaktır. Bu nedenle sinyal koordinasyonu öncesi ve sonrası yapılacak analizler, bir şebekede tıkanıklığın önlenmesinde önemli bir fonksiyon görmektedir. Bu çalışmada teze konu olarak ele alınan Afganistan'ın önemli bir şehri olan Mezarı- şerifte bulunan iki kavşakdaki mevcut durum ve sinyalize sistemle revize edilerek elde edilen yeni yapı, geometrik durumda yapılan değişiklikler de dikkate alınarak iki farklı VISSIM ve SIDRA yazılımları kullanılarak, gecikme süreleri ve kuyruklama uzunlukları ile ilgili parametreler çerçevesinde analiz edilmiştir. Mevcut durum ve geometrik iyileştirme senaryolarına ek olarak, 40 adet farklı trafik senaryoları oluşturularak sinyal koordinasyonu ile şimdiki ve gelecekteki gecikme süreleri ve kuyruk uzunluklarının azaltılması sayesinde trafik açısından hizmet seviyesinin iyileştirilmesi için analizler yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, geometrik tasarım iyileştirilmesinden önce Marmul caddesine ait birinci ve ikinci kavşak arasında koordinasyon sağlanması durumunda sistem için toplam taşıt gecikmelerinde yüzde 3,36'a varan düşüşler görülmüştür. Geometrik tasarım iyileştirildikten sonra ise sistem için toplam taşıt gecikmelerinde yüzde 8,85'a varan düşüşler görülmüştür. Mevcut durum ile iyileştirilmiş durum kıyaslandığında, iyileştirilmiş durumda koordinasyon öncesi sistem (ağ) için toplam taşıt gecikmelerinde yüzde 51,78'a, koordinasyon sonrası ise toplam taşıt gecikmelerinde de yüzde 54,51'e ulaşan düşüşler görülmüştür. Farklı trafik akım senaryolarına göre yapılan doğrusal regresyon analiz sonuçlarına göre temsil etkinliğini gösteren R2 değerlerinin güçlü bir ilişkiye işaret ettiği görülmüştür.
Keywords: VISSIM, SIDRA, Signal Coordination, Signal Intersection, Delay, Queue As a key component at intersections, traffic lights play an important role in controlling traffic flow. Coordinating network intersections is one of the best ways to establish a smooth and continuous traffic flow. The delay time, queue length and travel time of the vehicles on arterial paths can be significantly reduced by means of signal coordinated junctions. Therefore, phasing of intersections and analysis of before and after signal coordination can be an important step in preventing congestion in a network. In this study delay times and queue length parameters were analysed for the new structure obtained by revising the current geometric situation and signalling system at two intersections in an important city of Afghanistan, Mezar-i-sheriff, using two different VISSIM and SIDRA software's. In addition to these present and improved geometry scenarios, 40 different scenarios were also created to see the traffic characteristics of the current and future case to improve the service level of the network by reducing delay time and queue lengths through signal coordination. According to the analytical findings of the study, it was found that if the coordination is carried out between the first and the second intersection of Marmul Street before the geometric design is improved, the total vehicle delays for the system decreased by up to 3.36 percent. After improving the geometric design, total vehicle delays for the system decreased by up to 8.85 percent. When the current and the improved situation are compared, it was seen that, in the improved case, the delays in the total vehicle delays for the pre-coordination and after coordination system (network) decreased 51.78 and 54.51 percent, respectively. According to different traffic flow scenarios regression analyses were also carried out and the resulted R2 values representing linear relations` coordination were found to represent a strong relationship.
