Bu çalışmada, Sakarya Büyükşehir Belediyesi'ne ait Hendek Atıksu Arıtma Tesisi çıkışından temin edilen arıtılmış atık sular kullanılmıştır. Laboratuar ortamında pilot ölçekli ileri arıtma tesisleri kurularak geri kazanılan suların tarımsal sulama, endüstriyel kullanım ve kentsel alanların sulanması amacıyla kullanılabirliliği araştırılmıştır. Kum filtresi, aktif karbon filtresi, ultrafiltrasyon, mikrofiltrasyon, su yumuşatma ünitesi, UV dezenfeksiyon cihazları kullanılarak dokuz farklı alternatif denenmiştir. Pilot ölçekli tesisler 1-kum filtresi + klorlama, 2-kum filtresi + aktif karbon filtre + klorlama, 3-kum filtre + UV dezenfeksiyon, 4-kum filtre + aktif karbon filtre + yumuşatma + klorlama, 5-kum filtre + mikrofiltrasyon + UV dezenfeksiyon, 6-aktif karbon filtre + mikrofiltrasyon + klorlama, 7-Poli Alüminyum Klorür Hidroksit Sülfat(PACS) + kum filtre + klorlama, 8-kum filtre + ultrafiltrasyon + UV dezenfeksiyon ve 9-aktif karbon filtre + ultrafiltrasyon + klorlama şeklinde sıralanmıştır. Her bir alternatif için kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ), askıda katı madde (AKM), bulanıklık, iletkenlik, pH değerlerinin zamana göre değişimi izlenmiştir. Fekal koliform, toplam koliform, bakiye klor, sodyum adsorbsiyon oranı (SAR), özgül iyon toksisitesi, nütrient seviyeleri ve ağır metal analizleri yapılmıştır ve sonuçlar Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğine (SKKY) bağlı Atıksu Arıtma Tesisi Teknik Usuller Tebliği, AATTUT Ek 7' ye göre değerlendirilip yorumlanmıştır. Denemeler sonucunda IV. alternatifin endüstriyel kullanım suyu olarak, diğer alternatiflerin ise ayrı ayrı tarımsal ve kentsel alanların sulanmasında sınıf A kalitesinde su olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir. Fekal koliform ve toplam koliform % 100 oranlarında giderilmiştir ve ağır metal konsantrasyon değerleri yönetmelik sınır değerlerinin altında olduğu belirlenmiştir. Bakiye klor > 1mg/L' nin üzerinde ölçülmüştür ve yönetmelikte istenilen tüm değerler sağlanmıştır. Sonuç olarak VI. alternatifin (aktif karbon filtre + mikrofiltrasyon + klorlama) AKM, KOİ, bulanıklık arıtma verimleri sırasıyla % 100, % 86,9, % 96,2 dir. Pilot sistemde mikrofiltasyonun herhangi bir etkisi olmadığından Hendek Atıksu Arıtma Tesisi için "aktif karbon filtre + klorlama" ünitesi şeklinde kurulacak olan sistem ekonomik açıdan uygun olacaktır.
In this study, treated wastewater, which is supplied from Sakarya Hendek Wastewater Treatment Plant effluent, is used. In laboratory environment, usage availability of recycled water in agricultural irrigation, industrial use and urban area irrigation is researched by establishing a pilot-scale advanced treatment plant. By using equipment, which is sand filter, activated carbon filter, ultrafiltration, microfiltration, water softening unit and uv disinfection, nine different alternatives are tested. Pilot-scale facilities are organized in the form of 1- sand filter + chlorination, 2- sand filter + activated carbon filter + chlorination, 3- sand filter + uv disinfection, 4- sand filter + activated carbon filter + water softening unit + chlorination, 5- sand filter + microfiltration + uv disinfection, 6- activated carbon filter + microfiltration + chlorination, 7- PACS + sand filter + chlorination, 8- sand filter + ultrafiltration + uv disinfection, 9- activated carbon filter + ultrafiltration + chlorination. Changes of chemical oxygen demand (COD), suspended solids (SS), turbidity, conductivity and pH values for each alternative are observed with respect to time. Fecal coliforms, total coliforms, residual chlorine, SAR (sodium adsorption ratio), specific ion toxicity, nutrient levels and heavy metal analyses are made and results are evaluated according to Wastewater Treatment Plant Technical Procedures Communique (WTPTPC) Appendix 7, which is related to Water Pollution Control Regulation (WPCR). As a results of trials that IV. alternative can be used as industrial water supply and the other alternatives can be used as class A- quality irrigation water in agricultural and urban areas, is identified. Fecal coliform and total coliforms are eliminated totally and heavy metal concentration is determined under the regulations limit values. Residual chlorine is measured over than 1mg/L and all request value in regulation is provided. Consequently, the ss, cod, turbidity treatment efficiency values of VI. alternative, which consists of activated carbon filter, microfiltration and chlorination, are 100%, 86,9%, 96,2% respectively. Microfiltration does not have any effects on the pilot system hence, the system which is established in the form of activated carbon filter and chlorination is going to be feasible economically.
