Yatay çevrimsel yükler etkisinde farklı sıva kalınlıklarına sahip dolgu duvarların davranışlarının deneysel olarak incelenmesi

Abstract

Depremlerin sebep olabileceği olumsuz durumların azaltılabilmesi için yapıların deprem hesabında yapılan kabullerin ve ihmallerin gerçeği yansıtması gerekmektedir. Betonarme yapıların çözümlerinde dikkate alınmayan dolgu duvarlar, bulundukları sistemin rijitliğini ve kütlesini arttırarak yapının dinamik davranışını büyük ölçüde değiştirmektedir. Gerçekleştirilen çalışmanın amacı, dolgu duvar malzemelerinin ve sıva kalınlığının çevrimsel yükler altındaki dolgu duvarların deprem davranışlarına etkilerini deneysel olarak incelemektir. Bu amaçla tuğla, bims ve gazbeton kullanılarak 9 adet 150cm x 150 cm boyutlarında dolgu duvar elemanı üretilmiştir. Farklı malzemelerden üretilen dolgu duvarlar sıvasız, 1 cm sıvalı ve 2.5 cm sıvalı olarak deneye hazır hale getirilmiştir. Deney elemanlarına yatay çevrimsel yükler dört köşesinden mafsallı bir deney düzeneği yardımı ile uygulanmıştır. Dolgu duvarlara etki eden çevrimsel yükler FEMA 461'de önerilen yer değiştirme kontrollü yükleme protokolüne göre yapılmıştır. Dolgu duvarlara yapılan sıva uygulaması sonucunda, dolgu duvarların enerji tüketme kapasitelerinde, rijitliklerinde ve yatay yük taşıma kapasitelerinde ortaya çıkan farklılıklar birbirleriyle kıyaslanmaktadır. Çevrimsel yükler altındaki deneylerden elde edilen veriler yardımıyla her dolgu duvara ait yük-yer değiştirme eğrileri, dayanım zarfı eğrileri, yığışımlı enerji tüketme kapasitesi eğrileri ve rijitlik azalım eğrileri oluşturularak dolgu duvarların davranışları grafiksel olarak açıklanmaktadır. Elde edilen bulgular incelendiğinde, sıva uygulamasının dolgu duvarların yük taşıma kapasitelerini, enerji tüketme kapasitelerini ve başlangıç rijitliklerini önemli derecede etkilediği görülmüştür. Anahtar kelimeler: Dolgu duvarlar, çevrimsel yükler, taşıma kapasitesi, enerji tüketme kapasitesi.

In order to reduce the adverse effects caused by earthquakes, the assumptions and neglections considered in the earthquake analysis of structures must reflect reality. Infill walls, which are not taken into consideration in the solutions of reinforced concrete structures, change the dynamic behavior of the building by increasing the rigidity and mass of the system. The purpose of the study is to investigate the effect of infill wall type and plaster thickness on the earthquake behavior of the walls under cyclic loads. For this purpose, totally 9 test walls with 150cm x 150cm sized infill walls were produced by using brick, pumice and aerated concrete blocks. Infill walls produced from different surface properties without plaster, 1 cm plastered and 2.5 cm plastered. Lateral cyclic loads were applied to the test walls by a steel test set-up with hinged at for all corners. The cyclic loads acting on the infill walls are made according to the displacement-controlled loading protocol recommended in FEMA 461. As a result of the application of the plaster to the infill walls, the differences in the energy dissipation capacities, stiffness and horizontal load carrying capacities of the infill walls are compared with each other. With the help of the data obtained from the experiments under cyclic loads, the behaviors of the infill walls are explained graphically by creating load-displacement curves, cumulative energy dissipation capacity curves and stiffness reduction curves for each infill wall. The findings relieved that plaster applications sufficiently affected load carrying capacity, energy dissipation capacity and initial stiffness of the infill walls. Keywords: Infill walls, cyclic loading, load carrying capacities, energy dissipation capacities.