Sapanca Gölü havzasından alınan toprak ve sediment örneklerinde ağır metal kirliliğinin ardışık ekstraksiyon yöntemiyle araştırılması

Abstract

Anahtar kelimeler: Sapanca Gölü, Ağır Metal, Ardışık Ekstraksiyon Yöntemi(BCR),Toprak, Sediment, Su Bu çalışmada Sapanca gölü sedimentinde ve havza toprağında Kasım 2015, Ocak 2016, Nisan 2016, Temmuz 2016 ve Ekim 2016 ayları arasında 3 aylık periyotlarda mevsimsel değişiklikler göz önünde tutularak ağır metal kirliliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sapanca Gölü'nden 10 sediment istasyonu ve göl çevresinden 10 toprak istasyonu seçilmiştir. Alınan toprak ve sediment örnekleri Avrupa Birliği Referans Komisyonu (BCR- the European Community Bureau of Reference) tarafından geliştirilen BCR ardışık ekstraksiyon yöntemiyle çözündürülmüştür. Fraksiyonlara ayrılan katı örneklerde Al, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Ni, Pb ve Zn ağır metal içerikleri ICP-OES cihazı kullanılarak tespit edilmiştir. Ayrıca toprak ve sediment örneklerinde pH, elektriksel iletkenlik, organik madde, organik karbon ve oksidasyon- redüksiyon potansiyelleri (ORP) ölçülmüştür. Sapanca Gölü havzasında toprak ve sedimentinde ağır metal konsantrasyonları incelendiğinde en yüksek konsantrasyonlara sahip olan ağır metal Al ve Fe'dir. Bu metaller kaynağı doğal kaynaklar olup toprak ve sedimentin doğal yapısında bulunmaktadır. Diğer ağır metallerin kaynakları ise başta trafik olmak üzere bu bölgede bulunan endüstriyel kuruluşlar ve tarımsal alanlarda kullanılan zirai gübrelerdir.

Keywords: Lake Sapanca, Heavy metal, Sequential Extraction Method (BCR), Soil, Sediment, Water In this study, it was aimed to determine heavy metal pollution in Sapanca lake sediment and basin soil considering seasonal changes Between November 2015, January 2016, April 2016, July 2016 and October 2016 for a period of 3 months. 10 sediment stations from Lake Sapanca and 10 soil stations from around the lake were selected. Soil and sediment samples were dissolved by BCR sequential extraction method developed by European Union Reference Commission (BCR- the European Community Bureau of Reference). Heavy metal contents of Al, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Ni, Pb and Zn were determined by ICP-OES in solid samples separated into fractions. In addition, pH, electrical conductivity, organic matter, organic carbon and oxidation-reduction potentials (ORP) were measured in soil and sediment samples. When the concentrations of heavy metals in soil and sediment are examined in Sapanca Lake basin, the heavy metals having the highest concentrations are Al and Fe. These metals are natural sources of soil and sediment in the natural structure of the source. Other sources of heavy metals are agricultural fertilizers used in industrial establishments and agricultural areas in this region, especially in traffic.