Triazol bileşikleri, antifungal ve antiviral özellikler gibi önemli farmakolojik aktivitelere sahip olduklarından dolayı çok fonksiyonel heterosiklik bileşikler olarak düşünülmektedir ve flukonazol, itrakonazol, ravukonazol, vorikonazol ve posakonazol gibi ticari olarak kullanılan türevleri de mevcuttur. Sülfonamitler (sülfo ilaçlar) çeşitli hastalıklara karşı kemoterapik ajanlar olarak yaygın ve sistematik şekilde kullanılan ilk ilaçlardır. Sülfonamitin antibakteriyel ve enzim aktivite özelliklerinin keşfedilmesiyle bilimsel çalışmaların ilgi odağı olmuştur. İnsan anotomisindeki işleyiş bozukluklarına enzimlerin etki ettikleri günümüzde bilinen bir gerçektir. Bu işleyiş bozukluklarını gidermenin yolu duruma sebeb olan enzimlerin devre dışı bırakılması ya da aktivitetisinin artırılması veya azaltılması ile olabilir. Bu enzimleri kontrol etmenin yolu enzimlerdeki metal gruplarına bağlanabilen fonksiyonel gruplu kimyasal bileşiklerden geçer. Bu bağlamda, yeni etki gösterme potansiyeli olan sülfonamit bileşikleri sentezlenmiştir. Bu çalışmada, N-heterosiklik bileşiklerin propargil bromürün DMF içinde bazik ortamda alkillenmesi ile N-propargilheterosiklik bileşikler elde edilmiştir. Azidosülfonamit bileşiğide, hazırlanan sülfonilamit diazonyum tuzu ve sodyum azidin tepkimesi ile elde edilmiştir. Azidosülfonilamit bileşiğinin N-propargilheterosiklik bileşiklere 1,3-dipolar katılması ile hedef bileşikler sentezlenmiştir. Sentezlenen son ürünlerin yapıları 1H NMR, 13C NMR, IR spektrumları ile doğrulanmıştır. Bu çalışmada heterosiklik grup taşıyan 11 yeni sülfonamit bileşiği (6a-k) sentezlendi ve saflaştırılmış insan karbonik anhidraz I ve II'nin aktivitesi üzerindeki inhibisyon etkileri değerlendirildi. Tüm sentezlenmiş bileşiklerin CA isoenzim aktivitesini inhibe ettiği görüldü. Bu bileşiklerden 6a hCA I için (IC50: 0.52 µM) ve 6a hCA II için (IC50: 0.34 µM) daha çok inhibe ettiği gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Sülfonamid, Heterosiklik, Sülfonamit, CA
Triazol compounds are considered multifunctional heterocyclic compounds because they possess important pharmacological activities such as antifungal and antiviral activities, and fluconazole, itraconazole, ravuconazole, voriconazole and posaconazole are commercially available. Sulphonamides (sulpho drugs) are the first drugs that are widely and systematically used as chemotherapeutic agents against various diseases. The discovery of antibacterial and enzyme activity properties of sulfonamides have been a focus of scientific work. It is a known fact that enzymes have an effect on the malfunctioning of the human anotomy. The way to eliminate these malfunctions may be by increasing, decreasing the activity or to eliminate of the enzymes that cause it. The way to control these enzymes is through with functional groups of chemical compounds that can bind to metal groups in enzymes. Taking this into consideration, new derivatives thereof were synthesized by the reaction of sulfonamide, thionyl and alkyls which effects have been revealed in previous studies. In this study, N-propargylheterocyclic compounds were obtained by alkylation of N-heterocyclic compounds with propargyl bromide in DMF in basic medium. The azido sulphonamide was prepared by reacting the prepared sulfonylamide diazonium salt and sodium azide. The target compounds were synthesized by the 1,3-dipolar addition of the azidosulfonylamide compound to the N-propargylheterocyclic compounds. Structures of the synthesized final products were verified by elemental analysis, 1H NMR, 13C NMR, IR spectrometers. New 11 N-Heteroaryl bearing triazolosulfonamide compounds (6a-k) were synthesized and their inhibitory effects on the activity of purified human carbonic anhydrase I and II were evaluated. The results showed that all the synthesized compounds inhibited the CA isoenzyme activity. Among them, 6a was found to be the most active (IC50: 0.52 µM) for hCA-I and 6a (IC50: 0.34 µM) for hCA-II. Keywords: Sulfonamide, Heterocyclic, Sulfonamide, CA
