Dünya genelinde özellikle kent merkezlerinde araç sahipliğinin artmasıyla birlikte çevre sorunları da artmaya başlamıştır. Bu sorunların üstesinden gelebilmek için toplu taşıma sistemlerinin etkinliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar hızlandırılmıştır. İnsanların özel araçlarını kullanmadan yolculuklarını yapabilmeleri için toplu taşıma seçenekleri artırılmaktadır. Bir taraftan da toplu taşıma sisteminin iyi bir şekilde planlaması yapılarak verimliliği artırılmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada etkin ve verimli bir toplu taşıma sisteminin oluşturulmasına yönelik Sakarya ili ölçeğinde bir çalışma yapılmıştır. Sakarya Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde bulunan yol ağları, toplu taşıma güzergâhları ve seferleri VISUM ulaşım planlama programı ortamına aktarılmıştır. VISUM programında ulaşım planlama teknikleri kullanılarak toplu taşıma güzergâhlarında taşınabilecek yolcu miktarları hesaplanmıştır. Toplu taşıma araç hızları, duraklarda bekleme süreleri ve araç türleri gibi önemli parametreler değiştirilerek senaryolar üretilmiş ve Sakarya'da toplu taşıma sisteminin verimliliği artırılmaya çalışılmıştır. Ayrıca elde edilen sonuçlar değerlendirilerek Sakarya'nın toplu taşıma sisteminin geliştirilmesine yönelik çözüm önerileri sunulmuştur.
Environmental problems especially in city centers arised by automobile ownership in the world. Efforts to increase the efficiency of the public transport systems have been performed, in order to overcome these issues. Public transportation options and efficiency must be improved by making good planning so that people can travel without using private vehicles. In this paper, a study was carried out in the province of Sakarya to create an efficient and effective public transportation system. The road networks, public transportation routes and trips within the boundaries of the Sakarya Metropolitan Municipality were transferred to the VISUM transportation planning software. The number of passengers could be carried on public transport routes was calculated by VISUM software with using transportation planning methods. Different scenarios were performed by changing important parameters such as the speed of public transportation vehicles, waiting times at stops and vehicle types, and the efficiency of the public transportation system was tried to be increased in Sakarya. Furthermore, by evaluating the results obtained, solutions for the development of Sakarya's public transport system have been proposed.
