Atıksulardaki mikroplastik kirliliğinin incelenmesi

Abstract

5 mm'den küçük plastik parçacıkları "mikroplastik" olarak tanımlanmaktadır. Plastikler toksik organik kirleticileri tutabilme potansiyeline sahiptir. Balıklar, çekirgeler, kuşlar, böcekler ve daha küçük boyuttaki canlılar, sulara ve çevreye dağılan mikroplastikleri yiyecek zannederek yutabilmektedir. Böylece mikroplastikler, zehirli kirleticilerin besin zinciri boyunca taşınmasına ve dolayısıyla çevredeki canlıların olumsuz yönde etkilenmesine sebep olmaktadır. Bu çalışmada atık su arıtma tesisine gelen mikroplastiklerin giderilip giderilmediği incelenmeye çalışılmıştır. Aktif çamur sistemi ile çalışan bir atık su arıtma tesisinin giriş, kum tutucu çıkışı ve arıtma çıkışı bölümlerinden alınan numunelerde mikroplastiklerin varlığı incelenmiştir. Alınan numunelerdeki mikroplastikleri ayırabilmek amacıyla tuz ile yoğunluğu arttırılmış (ağırlaştırılmış) çözelti hazırlama, yüzdürme, santrifüj, filtrasyon, yıkama, kurutma vb. gibi işlemler yapılmıştır. Bu şekilde ayrılan mikroplastikler önce bir ışık mikroskobu ile tip, renk ve sayısına göre sınıflandırılarak sayılmış, daha sonra mikroskoplu ATR-FT-IR cihazı ile polimer tipleri belirlenmiştir. Yapılan çalışmalar sonucu Karaman Atık su Arıtma Tesisinin, atık sudaki mikroplastikleri % 57,51 oranında tutabildiği ve her gün yaklaşık 8415 milyon mikroplastiğin alıcı ortama geçebileceği tespit edilmiştir. Çamaşır makinelerinin tasarımında sentetik iplikleri tutabilecek bir ünite oluşturulması, klasik arıtma yapan atık su arıtma tesislerine ultrafiltrasyon ünitesi yapılması mikroplastik kirliliğine çözüm olarak önerilebilir. Ayrıca mikroplastikler konusunda "farkındalığı artırma", vergilerle ve caydırıcı cezalarla tek kullanımlık plastiklerin aşırı kullanımının önüne geçilmesi, plastik geri dönüşümünün ve tekrar kullanımının yaygınlaştırılması, atığı kaynağında önleme, atık minimizasyonu vb. gibi çalışmalar da yapılmalıdır. Anahtar kelimeler: Atıksu Arıtma Tesisi (AAT) Karakterizasyon Kirletici Mikroplastik Mikrolifler

Smaller particles than 5 mm are identified as microplastics has a capacity of holding toxic organic dirties. Fish, grasshopper, birds, insectisides and smallest living creatures can swallow microplasts as a food which scatter around environment and water. So microplastics help poisonous dirties which are carried on food chain and cause living things to be effected in a negative way. This study, it is deal with microplastics which come to the wastewater refinery system are eliminated. With the active mud system, the samples which are from the entrance of active working wastewater, refinery system, the exit of sand holder and the exit of refinery, microplastics are examined. By the way of purpose of diving microplastics with the salt preparing, sailing, centrifuge, filtration, washing and drying methods are used. Microplastics are classified into its colour, its number. They are counted then polymer types are identified by microscope with ATR FT-IR equipment. It shows us the fact that, after the studies that has been made in Karaman Wastewater Treatment Plant the ratio of 57,51% of the microplastics in wastewater which is 8415 million microplastics daily, in the wastewater is discharging to clean water sources and polluting them. As a solution for microplastics, developing a unit that holds the synthetic fabric in washing machines and building a ultrafiltration unit to convantionel treatment plant can be made. Furthermore, studies like, ''increase the awareness'', to decrease the overuse of plastics with the taxes and deterrent punishments, promoting plastic reuse and recycle, prevent the waste on the source, waste minimisation etc. should be made for microplastics. Keywords: Wastewater treatment plant, Characterization, Pollution, Microplastics, Microfibre