ÖZET Bu çalışmanın konusu, Yusufeli Kasabası' nın toplum yapısıdır. Çalışmanın amacı ise, Yusufeli Kasabası' nın toplum yapısını sosyolojik olarak incelemektir. Doğu Karadeniz' in iç kesiminde yer alıp idari yönden Artvin'e bağlı bulunan Yusufeli Kasabası, Artvin - Erzurum' karayoluna 12 km. mesafede, Çoruh Nehri ile Barhal Çayı'nın birleştiği bir vadi kıyısında kurulmuştur. Yusufeli Kasabası, Çoruh Nehri üzerinde yapılacak Yusufeli Barajı' nın kapsamı içinde kaldığı için 5 veya 10 yıl içinde başka bir yere nakledilmesi planlanmaktadır. Bu bağlamda çalışmamız, belli bir zaman sonra tarihe karışacak Yusufeli Kasabası'nın toplum yapısını incelemek noktasında özel bir önem taşımaktadır. Ayrıca bu çalışma ile, ülkemizde ihtiyacı hissedilen kasaba çalışmalarına ve Türk toplum yapısının belirlenebilmesi için gerekli ampirik verinin biriktirilmesine katkıda bulunmak ümit edildi. Bu çalışmanın amacı, Yusufeli Kasabası' nın yerleşme düzenini, dışarı ile bağlantısını, nüfus yapısını, sosyal ve ekonomik yaşamını, aile yapısını, eğitim durumunu, üretim ve tüketim dağılımını, boş zamanları değerlendirme biçimini, kitle iletişim kanal ve araçları ile ilişkisini, sağlık ve sosyal güvenlik durumunu ve sahip olduğu değer ve tutumlarını betimlemek ve varsa bunlar arasındaki anlamlı ilişkileri saptamaktır. Bu tez, amaçları bakımından betimleyici, araçları bakımından alan araştırması modelinde yapılmış bir çalışmadır. Bu bağlamda, tezimiz, hem teorik çalışma hem de ampirik araştırma ile vücuda geldi. Bu ampirik araştırma, 84 sorudan oluşan anketin 140 aile reisine uygulanması ile gerçekleştirildi. Toplanan anket cevapları düz tablolar ve çapraz tablolar yardımıyla değerlendirildi. Bu çalışma ile, Yusufeli Kasabası'nın, temelde geçiş toplum özelliği gösteren ve nispeten kentsel niteliği ağır basan bir kasaba olduğu sonucuna varıldı. Fakat, bu kasaba için tespit ettiğimiz "kentsel" nitelik, gelişmiş toplumlardan daha çok Türkiye'ye özgüdür.
XIV SUMMARY The Social Structure of The Town Yusufeli Social Structure, Residual Form, Town The Subject matter of this study is the social structure of Yusufeli town. To mention the main concern of this study, it is to analylize the social structure of that town scientifically. Located in inner black sea region and being the govermental sub unit of the city Artvin The town Yusufeli was set up in a place 12 km away from The road Artvin-Erzurum and crosscut point of The river Çoruh and the river Barhal. The Town Yusufeli has been planned to be moved within the time priod of 5 to 10 years due to the construction of a dam. İn this context this study carries a special importance because this town will be a matter of historical study in the near future. Moreover this study will contribute much to the studies that will be undertaken by providing emperical datas for them. This is a descriptive resarch in respect to the purpose and a field research in respect to the tools of research. İn this contex, my thesis research in respect to the tools of researh. İn this contex, my thesis is both theoritically and amprically constructed, including 83 questions, this research was applied to 140 families. Total responses of polls are evaluated with frequency tables and cross (analises of) tables. İn conclusion, it is found that the case of Yusufeli town represents a transitory stage between urban and rural character, but urban character of Yusufeli town appears to be more dominant. İt is clear that urban character of Yusufeli town is related to the Turkish case of urbanization not to the case of developed countries.