Gelişmekte olan ülkelere yönelik doğrudan yabancı yatırımların temel belirleyicileri

Abstract

Gelişmekte olan ülkelerin doğrudan yatırımlardan beklentisi tasarruf açığını gidermesi, sermaye birikimine katkıda bulunması, beraberinde teknoloji ve yönetim bilgisi getirmesi, ülke içindeki rekabeti arttırması, istihdam yaratması, ödemeler dengesini olumlu yönde etkilemesi ve bütün bu etkilerin sonucunda ülkelerin kalkınmalarına katkı yapmasıdır. DYY giderek artan bir şekilde gelişmekte olan ülkeler için kalkınmanın en önemli araçlarından birisi haline gelmektedir.Bu çalışmanın araştırma sorusu, gelişmekte olan ülkelere yönelen yatırımcının ülke seçimi ne tür faktörler tarafından etkilendiğini belirlemek olarak ifade edilebilir. Bu araştırma sorusuna dayalı olarak çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır.(a)Gelişmekte olan ülkelere yönelik DYY belirleyen faktörleri açıklamayı mümkün kılacak bir kuramsal ve ampirik çerçeve oluşturmaktır.(b)Gelişmekte olan ülkelere özgü ekonomik, politik, kültürel kurumsal faktörlerin DYY girişleri üzerindeki etkisini belirlemektir.Çalışmaya geniş çaplı kuramsal bir literatür taraması ile başlanmıştır. Çalışmanın ampirik bölümünde 28 gelişmekte olan ülkeye ait DYY girişleri üzerinde etkili olduğu düşünülen 10 farklı değişken 1995?2006 dönemi için panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu çalışma da panel veri analizinin tercih edilmesinin iki ana nedeni bulunmaktadır. Birincisi, hem zaman hem de yatay kesit boyutuna sahip veri seti elde etme olanağı verdiği için son yıllarda sosyal bilimciler arasında yaygın olarak kullanılmasıdır. İkincisi, sadece zaman serileri veya yatay kesit verilerini içeren analiz metotlarına göre birçok avantajı bulunmasıdır.Yapılan çalışma sonucunda, ekonomik büyüme, ticari açıklık oranı, ekonomik özgürlük, politik haklar, bölgesel entegrasyon değişkenlerinin DYY girişlerini olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılırken, enflasyon ve cari açığın ise DYY girişlerini olumsuz yönde etkilediği sonucuna varılmıştır.

Developing countries may have a number of expectations that FDI ought to fulfill, to help developing countries? eliminate their saving gap, contribute their capital accumulation, bring new technology and management skills, improve balance of payments, increase competition, create employment opportunities and finally on top of all, contribute their struggle in the journey of development. Because of all these reason listed above, the importance of the FDI as an instrument of development is becoming more and more significant in recent decades.The main aim of this study is to investigate which factors are determining the choice of the investment that streams into developing countries. There two fundamental purposes of this investigation.(a)We intend to create theoretical and emprical settings that enable us to explain the factors of FDI into developing countries.(b)We intend to find out the effects of developing-countries-specific factors such as economic, politic, cultural and institutional structure which are on inward FDI flow.The study is started with a widely range of theoretical literature researching. 10 different variables of 28 developing countries in 1995?2006 which are considered effective on inward FDI are analyzed with panel data method. The reason behind the utilization of panel data at this study is that; it allows us to work on a data set that has time and cross-section dimensions and therefore it provides some advantages compared to time series only or cross-section only data analysis. The first, its widely common among social scientist recently as it enables to gain a data set with both time and cross-section dimensions. The second, panel data analysis has a number of advantages rather than the analysis method including only time series or cross-section data.At the end of the study, we reach the conclusions that while economic growth, openness to trade, economic freedom, political rights, and regional integration variables affects inward FDI flow positively; inflation and current account deficits have the opposite affects.Key words: Foreign Direct Investment, Developing Countries, Panel Data