Stratejik insan kaynakları yönetiminin işletmelerin yenilikçilik yeteneğine etkisi ve elektronik sanayiine yönelik bir araştırma

Abstract

Küreselleşme sürecine paralel olarak artan rekabette işletmeler için anahtar unsur, sahip oldukları insan kaynaklarıdır. Çalışanların bu ortamda işletmeye yapabileceği katkılar görüldükçe insan kaynakları yönetimi de dar fonksiyonel alanından çıkarak işletme içerisinde daha stratejik roller üstlenmeye başlamıştır. Bu bağlamda 1990'lı yıllardan itibaren stratejik insan kaynakları yönetimi kavramı ve işletmeye katkıları, yapılan bir çok araştırmada farklı açılardan incelenmiştir.İşletmeler için yaşanılan rekabet ortamında en önemli stratejilerinden birisi de yenilikçiliktir. Yenilikçilik de yapılan akademik çalışmalarla; uluslararası birlikler(AB,NAFTA vb.) ölçeğinden firma ölçeğine kadar farklı düzeylerde, ürün ve süreç yenilikçiliği, radikal ve kademeli yenilikçilik, ürün ve süreç yenilikçiliği, organizasyonel yenilikçilik, teknolojik yenilikçilik gibi farklı açılardan incelenmiştir.Bu çalışmanın araştırma problemi, stratejik insan kaynakları yönetiminin işletmelerin yenilikçilik yeteneğine etkisinin olup olmadığının elektronik sanayii firmalarına yönelik olarak incelenmesi şeklinde ifade edilebilir.Araştırmanın amacını, elektronik sanayiinde yer alan işletmelerin; yenilikçilik yeteneğini ölçmek, yenilikçilik yeteneğine etki eden faktörleri tespit etmek, insan kaynakları yönetimi uygulamalarındaki yaklaşımlarını belirlemek, stratejik insan kaynakları yönetimi ile yenilikçilik yeteneği arasındaki ilişkiyi incelemek şeklinde ifade etmek mümkündür.Araştırmada literatür taramasının yanı sıra, işletmelerin yenilikçilik yeteneğini ve insan kaynaklarına hangi ölçüde stratejik baktıklarını belirlemek için bir anket formu oluşturulmuştur. İşletmelerin, insan kaynakları ve yenilikçilik ile ilgili uygulama ve politikaları ile ilgili değerlendirme yapabilecekleri düşünüldüğünden orta ve üst düzey yöneticiler ile insan kaynakları yönetiminden veya Ar-Ge faaliyetlerinden sorumlu birimlerde çalışan uzman ve yöneticiler tarafından anketlerin doldurulması talep edilmiştir. Araştırma kapsamında anket formu ulaştırılan 141 elektronik sanayii firmasından 92'sinden gelen cevaplar araştırmaya dahil edilmiştir.Araştırma kapsamında elde edilen verilerin analizine göre,a) Organizasyon kültürünün, üst yönetimin bakış açısının, organizasyon yapısının, insan kaynakları politikalarının ve işletme performansının yenilikçilik yeteneğini etkilediği,b) İnsan kaynakları yönetimini daha stratejik bir bakış açısıyla ele alan işletmelerin yenilikçilik yeteneklerinin de yükseldiği,c) İşletmelerin yenilikçilik yetenekleri ile stratejik insan kaynakları yönetimi bakış açılarının; organizasyonun büyüklüğüne, yaşına, sermaye yapısına, çalışanlarının sendikalaşma oranlarına göre farklılıklar gösterdiği, buna karşılık işletmenin yer aldığı alt sektöre göre her hangi bir farklılık göstermediği görülmüştür.Sonuç olarak, araştırmada gerek işletmeler gerekse gelecekte konu ile ilgili araştırma yapmak isteyen araştırmacılara yönelik önemli bulgular elde edildiği değerlendirilmektedir.

The key element for the establishments in the ascending competition in parallel to the globalization process is the human resources they are in possession of. When the contributions of the employees to the establishment in this circumstance is at sight, the human resources management starts to leave the narrow functional area and to take more strategic roles in the establishment. In this context, since 1990s, the strategic human resources and its contributions to the establishment have been analysed in various researches through various angles.One of the most important strategies for the establishment in the competitive atmosphere is the act of being innovative. The act of being innovative has been examined in the academic studies conducted ranging from scale of international associations (EU, NAFTA, etc.) to the company scale through different angles such as product and process innovation, radical and enhancing innovation, organizational innovation, technological innovation.The research problem with this study can be expressed as the analysis conducted by the strategic human resources management whether the establishment have the capacity of being innovative in the direction of electronic industry companies.It is possible to express the objectives of the study as; measuring the capacity of being innovative, determining the factors influencing the capacity of being innovative, determining the approaches in the applications of the human resources management, examining the co-relation between the strategic human resources and the capacity of being innovative.A survey form was created to determine the capacity of the establishments of being innovative and the degree of the perception of the strategic views of the establishments as well as the literature scan in the study. It has been requested that the specialists and directors employed in the responsible units of the R & D or human resources management or middle and senior directors to fill out the survey forms as it has been thought that they are able to perform evaluations in the aspects of applications and policies regarding human resources and the act of being innovative. The results of the 92 electronic industry companies out of 141, whose survey forms were submitted in the scope of the study, are included in the study.Due to the analysis of the data obtained in the scope of the study,a) The organizational culture, the perspective of the senior management, the structure of the organization, the human resources policies and the performance of the establishment are to influence the capacity of the act of being innovative,b) The capacity of being innovative of the establishment increase for the establishments in where the human resources management is being conducted in a more strategic manner,c) It has been seen that the capacity of the act of being innovative for the establishments and their perspectives of the strategic human resources management demonstrate differences according to the size, age, capital structure of the establishment, on the other hand, do not demonstrate differences according to the sub sector in where the establishments are located.In conclusion, it has been assessed that significant findings have been obtained for the researches who would like to conduct researches with respect to both the establishments and the subject in future.