Süreç bazlı dinamik ürün ağaçlarıyla ürün izlenebilirliği modeli

Abstract

Halkın güvenliğini ve sağlığını tehdit eden risklerin ortadan kaldırılması amaçlayan ürün izlenebilirliğinin önemi gün geçtikçe daha çok anlaşılmaktadır. Bu konuda çalışma yapan araştırmacılar kabul edilen teorik bir izlenebilirlik çerçevesinin olmadığı sonucundan hareketle teorik bir çerçeve çizebilmek için çalışmışlardır. İzlenebilirlik konusunda teorik bir çerçevenin çizilmesi ve ürün izlenebilirliği için standart veri kayıtlarıyla oluşturulmuş bir modelin kullanılması bir çok avantajı beraberinde getirecektir. Bu yolla tedarik zincirindeki bilgi aktarımı kolaylaşacak, kayıtların herkes tarafından standart şekilde tutulması, anlaşılması ve sorgulanması mümkün olacaktır. Çalışmada gözlem, görüşme, doküman analizi gibi nitel veri toplama yöntemleri kullanılmış, ürün izlenebilirliğe etki eden parametreler analiz edilmiş, buradan elde edilen verilerle, geleneksel ürün ağaçlarının ürün izlenebilirliğini sağlamak için yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, ürün ağaçlarının izlenebilirliği sağlayacak doğru içeriğe sahip olabilmesi için, her parti üretimde süreçler bazında oluşturulması gerektiği anlaşılmıştır. Buradan hareketle, ürün ağaçlarının bileşenleri ve izlenebilirlik parametreleri de kendi içinde analiz edilip sınıflandırılarak soruna yönelik sistematik bir yaklaşım geliştirilmiştir. Böylece en yalın ve doğru şekilde tüm sektörlerde kullanılabilecek bir izlenebilirlik kayıt sistemi oluşturulmaya çalışılmış ve UML diyagramlarıyla hazırlanan bir izlenebilirlik veri modeli önerilmiştir. Modelde belirtilen kayıt sistemi, bir süt ürünleri tesisinde yazılım ve veritabanının devreye alınmasıyla uygulanmıştır. Ürün izlenebilirliği konusunda çizdiği genel çerçeve ve ürün ağaçlarına yeni bir bir boyut kazandırmasıyla literatüre katkı sağlayacağı düşünülen bu çalışma aynı zamanda önermiş olduğu orijinal ve uygulanabilir izlenebilirlik modeliyle birçok sektörün sorunlarına çare olabilecek niteliktedir.

Importance of product traceability, intended to eliminate the risks associated with products threatening public safety and health, is being better understood recently. Researchers, who work on this issue, acting from the fact that there is no adopted theoretical traceability framework, and they have tried to draw a theoretical framework. Establishing a theoretical traceability framework and using a model created by standard data records for product traceability will bring many advantages to different groups. By this way, transfer of information in supply chain will be facilitated and also keeping, understanding and inquiring of records by interested parties will be possible. This study, utilizes some qualitative data collection methods such as observation, interviews, and document analysis, to analyze parameters affecting traceability. With the data obtained from there, it is concluded that traditional bills of materials are not sufficient enough for providing traceability of products and there is a need for a new approach. As a result of evaluation, to ensure the right content for providing traceability, it is understood that bill of materials have to be prepared in each batch on the basis of the process. Thus analyzing and classifying the components of bill of materials and traceability parameters, a systematic approach to problem has been developed. So the aim is to develop the most simple and accurate data collection and recording system which can be used in all sectors in order to provide tracebility. The system and frameworks developed and the model is applied in a dairy products company by activating a new software and a database. This study contributes to the literature by proposing a specified general framework for product traceability bygaining a new paradigm for bills of material. At the same time, its original and practicable traceability model proposed, has the capacity to solve the problems for many sectors where tracebility is importan