Türkiye-Suriye-Irak arasındaki sınıraşan sular sorunu çerçevesinde Türkiye'nin su politikası

Abstract

SAÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tez ÖzetiTezin Başlığı: Türkiye-Suriye-Irak Arasındaki Sınıraşan Sular Sorunu ÇerçevesindeTürkiye'nin Su PolitikasıTezin Yazarı: Abdullah DEM R Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Kemal NATKabul Tarihi:20 Haziran 2006 Sayfa Sayısı: V (ön kısım) + 74 (tez) + 18 (ekler)Bilim Dalı : Uluslararası lişkilerHiç kuşkusuz su dünyadaki en önemli doğal kaynaktır. Su olmadan canlıların hayatlarını idameettirmeleri mümkün değildir. Dünya nüfusunun artması ve endüstrileşme sürecinin herzamankinden hızlı olması, doğal su kaynaklarının kirletilmesi ve israfı suyun önemini her geçengün daha da arttırmaktadır. Zengin su kaynaklarına sahip ülkeler bunu güç haline çevirmeyeçalışırken fakir veya kısıtlı su kaynaklarına sahip ülkeler her zamankinden daha fazla su zenginiülkelere bağımlı duruma gelmektedirler.Bu tez Türkiye, Irak ve Suriye arasındaki problemli su ilişkilerini açıklamak ve Türkiye'ningelecekteki su politikasına yönelik tavsiyelerde bulunmak amacı taşımaktadır.Çalışma dört bölüm, buna ilave olarak bir giriş ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde, su ileilgili uluslararası terimler, dünyadaki su kaynakları ve su sıkıntısı, Türkiye'deki supotansiyelinden bahsedilmiştir.Uluslararası örgütlerin su konularında yaptıkları çalışmalar ve su ile ilgili uluslararası düzenlemelerikinci bölümde ele alınmıştır.Üçüncü bölümde Türkiye, Suriye ve Irak arasında sorun teşkil eden sınıraşan sular (Fırat, Dicle,Asi) ve üç ülkeyi ilgilendiren Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) incelenmiştir.Dördüncü bölümde Türkiye ile Suriye-Irak Arasında Dicle-Fırat Nehirleri ile ilgili sorunlar ve busoruna ilişkin tarafların yaklaşımları üzerinde durulmuştur.Sonuç bölümünde Türkiye'nin gelecekteki su politikasına dair tespitler ve tavsiyeler yeralmıştır.Anahtar Kelimeler: Sınıraşan sular, Faydalanma Hakkının Kapsamı, Kıyıdaş Ülke

Sakarya University Insitute of Social Sciences Abstract of Master?s ThesisTitle of the Thesis: Turkey?s Water Politics Around The Water Issue Which Exists Out-OfBorders, Between Turkey-Syrıa-IraqAuthor: Abdullah DEM R Supervisor: Assoc. Prof.Dr. Kemal NATDate:20 June 2006 Nu. of pages: V (pre text) + 74 (main body) + 18 (appendices)Subfield: International RelationsUnquestionably water is the most important natural resource in the world: species could notsurvive without water. The importance of the water is growing day by day parallel to thegrowing population of the world, industrialization and misuse/pollution of the water resources.Hence water is becoming one of the major political means to pursue nation-states? interests inthe international arena. On the one hand, countries with abundant water resources are usingtheir resources as a bargaining chip against the other countries. On the other hand, countrieswith scare water resources are becoming dependent on water-rich countries more than ever.This thesis aims to explain the water issue among Turkey, Iraq and Syria and to make somerecommendation to Turkey?s future water politics.The thesis consists of four parts. The first part dwells on international terms related with thewater issues; lack of sufficient water resources in the world; the water potential of Turkey aswell as the importance of the water for Turkey and its foreign policy.The second part of the study focuses on the international endeavors of the internationalorganizations to establish common legislature about water issues. The existing documents aboutwater issues are also examined in this part.In the third part the potential of Transboundary Rivers between Turkey, Syria and Iraq and theirway of use are described. Some technical information about Tigris, Euphrates, Orontes andSoutheast Anatolian Project (GAP) are also given.The fourth part of the thesis, the problematic relations between Turkey, Iraq and Syria are examinedin details. Approaches concerning the water problem in the Middle East and between Turkey,Syria and Iraq are also given.Finally, based on researches made in the previous parts, the final part consists of recommendations toTurkey regarding the trilateral water problem.Keywords: Transboundary rivers, Riparian states, Euphrates water sharing1