Futbol kulüplerinin sportif başarılarının hisse senedi fiyatlarına etkisi

Abstract

Özellikle son 20 yılda Avrupa'da futbol sektörü milyon dolarlık bir hacme ulaşan, kâr amaçlı ve kurumsal yönetim ilkelerine göre yönetilmesi zorunlu hale gelen ticari bir sektöre dönüşmüş ve böylece futbol ekonomisi ve finansı kavramları ortaya çıkmıştır. Bu nedenle bu konuda yapılacak akademik çalışmalar daha da önem kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı Türkiye ve Avrupa'da halen hisseleri borsada işlem gören ve böylece artık sermaye piyasalarının da bir unsuru haline gelen 15 futbol kulübünün sportif performansları ile hisse getirilerindeki değişim arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. İlk bölümde futbolun küreselleşmesi ile birlikte oluşan kurumsal yapının, ikinci kısımda ise futbolun ekonomisi ve finansının incelendiği çalışmanın son bölümünde ise futbol kulüplerinin hisse fiyatlarındaki değişimin açıklanması için kurulan çoklu regresyon modelleri aracılığıyla kulüplerin sportif başarılarının hisse performansları üzerindeki etkisi analiz edilmiştir. Bu kapsamda 15 kulübe ait 2005-2006 sezonundan 2011-2012 sezonuna kadar 7 sezonda 9 değişkene ait toplam 4300 gözlemden faydalanılmıştır. Kulüplerin hisse fiyatlarındaki değişimi açıklamak için maç sonuçları ile bahis oranının çarpımı temel açıklayıcı değişken olarak kullanılırken, maçın Şampiyonlar Ligi, Uefa Avrupa Ligi ve derbi maçı olup olmaması ile maç gününden sonra ilk işlem gününe kadar geçen gün sayıları da kontrol değişkenleri olarak kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda maç sonuçlarının hissedeki fiyat değişimlerini neredeyse tüm kulüpler için anlamlı düzeyde açıkladığı görülmüştür. Derbi değişkeninin sadece İtalya gibi derbilerin diğer ülkelere kıyasla daha fazla önemsendiği bir ülkede anlamlı çıkması beklentileri doğrulamıştır. Almanya ve Danimarka gibi daha gelişmiş ülkelerin futbol kulüplerine ilişkin modellerde açıklayıcılık katsayılarının geçmiş literatürü doğrular şekilde daha yüksek olduğu görülmektedir.

Especially in the last 20 years in Europe, football industry reached a volume of million-dollar, it transformed into a commercial sector in which a company should be managed as profit oriented and adopted according to the principles of corporate governance, and thus the concept of football economics and finance has emerged. Accordingly, academic studies related to this sector become more important. The aim of this study is to analyze the relationship between changes in stock returns and sporting performances of fifteen football clubs still trading in stock market and thus becoming an element of capital market. Corporate structure consisted together with globalization of football, and economy & finance of football were examined in the first part and the second part, respectively. In last part, the effects of sporting achievements of football clubs on their share performances were analyzed in order to explain the changes in the share prices of football clubs via established multiple regression models. In this context, 7 seasons beginning from 2005-2006 to 2011-2012 were examined with nine variables and 4300 observations. In order to explain the changes in the share prices of clubs, while the multiplication of match results with the betting odds was used as the main explanatory variable, whether the game was match Champions League, UEFA Europa League or derby and number of days from the day of the match to the first trading day were used as control variables. As a result of the study, the results of football matches explain the changes in share prices of almost all football clubs in significance level. The emerged significance of derby variable for only Italy caring more about derby matches compared with other countries confirmed the expectations. Explanatory coefficients were seen higher in models of football clubs of developed countries like Germany and Denmark as confirming previous literature.