Türk ve Batı basını’na göre milli mücadele’de Rum-Yunan dayanışması (Ocak 1919-Ekim1922)

Abstract

Birinci Dünya Savaşı, hem kazanan hem de kaybeden devletler açısından ekonomik, kültürel, siyasi ve sosyal problemler bırakmıştır. Paris Barış Konferansı ile başlayan süreç savaştan beter bir dünya oluşmasına neden olmuştur. Adında ?barış? olmasına rağmen çizdiği sınırlar ve oluşturduğu nüfus kargaşası ile tam bir kaos ortamı yaratan konferans, Birinci Dünya Savaşı?nı kazanan devletlerin dünyaya hegemonya kurma istekleriyle, masa başında sınırları yeniden çizme çabalarının merkezi olmuştur. Bir diğer mesele olan azınlıkların durumu ise en çok Osmanlı Devleti?ni ve dolayısıyla Türkiye?yi uğraştırmıştır. Türkiye?de kalan Rumlar, konferans boyunca Yunan Başbakanı Venizelos?un başkanlığındaki heyet tarafından temsil edilmiştir. Bu durum Rum-Yunan dayanışmasının en açık delili olarak göze çarpmaktadır. Bu yakın ilişki, Anadolu?da 1919-1922 yılları arasında gerçekleşen olaylarda en yoğun dönemini yaşamıştır. Rum-Yunan dayanışması, bağımsız Yunanistan?ın kurulmasının ardından Anadolu?da kalan Rumlar vasıtasıyla ?Megalo İdea?nın gerçekleştirilmesinde araç olarak görülmüştür. Her fırsatta Rumlar ile Yunanlılar arasında ırk, din, tarih, sosyal ve kültürel bağlar olduğunu belirten Venizelos, bu birlikteliğin Birinci Dünya Savaşı?ndan sonraki süreçte başta gelen temsilcisidir. Bununla birlikte Anadolu?daki isteklerini gerçekleştirmenin en kolay yolu olan ?Hristiyanlar acı çekiyor? iddiasını ortaya atmış, propagandanın o dönemdeki en etkili aracı olan basını kullanarak konuya olan ilginin artmasını sağlamaya çalışmıştır. Batı basını Rumları koruma görevinde Venizelos?un en büyük yardımcısı olmuştur. Bu dönemdeki Türk basınını incelediğimizde ise batı basınına göre daha objektif yorumlara yer verildiği göze çarpmaktadır. Bu tezde Türkiye?deki Rumlar ile Yunanlılar arasındaki dayanışmanın boyutları Türk ve batı basınından seçilmiş yaklaşık 25 gazetede çıkan haberler karşılaştırılarak verilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Türkiye'deki Rumlar, Yunanlılar, basın, kamuoyu, dayanıma

The First World War left economical, cultural, political and social problems both for the winner and loser states. The process that started after Paris Peace Conference caused a formation of a worse world after the war. Although there was ?peace? in its name, the conference caused an utter chaos with its boundaries and population problems. This conference became an arena for the winner states that wanted to establish world domination on a table. Another problem, the minorities caused many problems for the Ottoman State and therefore indirectly Turkey. Rum people who stayed in Turkey were represented by Venizelos, the Prime Minister of Greece during the conference. This situation is the most obvious proof of the solidarity between Rum-Greek people. This close relation was at its highest point in the events that took place between 1919-1922. The Rum-Greek solidarity was regarded as a means for developing ?Megalo Idea? by the Rum people in Anatolia after independent Greece was established. Venizelos stated in every opportunity that they had racial, religious, historical, social and cultural ties between the Rum and Greek people. He was the biggest representative of this ideal in the process after the First World War. However, he also argued that the ?Christians were suffering? in Anatolia and used this argument as the easiest means for performing his ideals in Anatolia. He used the most influential means in those times, the press, and tried to increase interest in this issue. Western press helped greatly in his job of protecting the Rum people. When we consider the Turkish press in those times, we can see that they had more objective comments when compared to the western press. In this thesis, the size of this solidarity between Rum and Greek people in Turkey has been given by comparing the news on 25 newspaper from Turkish and foreign press. Keywords: Greeks in Turkey, Greeks, press, public opinion, solidarity