Türkiye örneğinde aşıklarda müzik

Abstract

Âşıklık, Türk kültür hayatının en köklü, şifahi geleneklerindendir. İslamiyet öncesi dönemlerden günümüze kadar, çeşitli isim ve işlev değişlikleriyle gelen Âşıklık geleneği, şiir, hikâye ve müzik gibi sanatsal unsurları barındırmaktadır. Âşıklık, bünyesinde özel uygulamalar barındıran bir sanat alanıdır ve Âşık olabilmenin kriterleri, günümüze dek yapılan çalışmalarda ifade edilmiştir. Bununla birlikte günümüzde Âşık ismi, müzik sanatıyla uğraşan ve özellikle Türk halk müziği icrâ eden ancak, gelenek unsurlarını yerine getirmeyen kişilerce de kullanılabilmektedir. Âşıklık geleneğinin müzikal repertuvarını oluşturan Âşık Havaları, gelenek içinde yaygın olan çeşitli uygulamalara eşlik için kullanılmakla beraber, tamamen müzik yapma amacıyla da kullanılmaktadır. Türk halk müziğinin çeşitli tür ve formlarını içeren Âşık Havaları, kendi içinde de muhtelif türlere ayrılmaktadır. Bu türlerin belirlenmesinde melodik hat, ritim ve seyir gibi müzikal hususiyetlerle birlikte, kullanılan şiirin şekli, türü ve müzikle ilişkisi gibi müzikalite dışında unsurlar da önem arz etmektedir.Âşıkların yetişme ve icrâ ortamları, zamana has koşullara göre değişmekte ve yeni özelikler kazanabilmektedir. Günümüzde en yaygın icrâ ortamları, yerel ve ulusal yönetim organlarının düzenlediği Âşıklar Bayramı / Şöleni gibi etkinliklerdir. Anahtar Kelimeler: Âşık, Ozan, Müzik, Saz, Kültür, Hava.

Âşıklık is the best rooted verbal tradition of türkish cultural life. Before islam to nowadays âşıklık tradition has came different name and functioan changing that have artistic facts like poem, story and music. Âşıklık is a artistic area to have special application and must an âşık mean to have doing studies to nowadays. However Aşk name study music of art and carry out specially Türkish folk music but use peoples to draw back traditional facts. Âşık acts are to generate musical repertuvar traditional of âşıklık, to use equality common in tradition different application however use to make music. Âşık acts have different species and forms of Türkish folk music, seperate different species inside. This species determined like melodic line rythim and course musical important together used poem form, species and relation with music that without musicality facts ensure importance. Aşıks upbringing and execution areas change condition of time and get new features. Nowadays most common carry out areas, local and national management parts organize like âşıks holiday / feast activity. Key words: Âşık, Minstrel, Music, Enstrumant, Culture, Song.