Faaliyet Tabanlı Bütçeleme; geleneksel bütçelemenin özellikle Genel Üretim Giderlerinin bütçelenmesi konusundaki yanlış uygulamalar gibi çeşitli yetersizliklerini ortadan kaldırması nedeniyle, konaklama işletmeleri için önemli bir modern bütçeleme tekniği olarak düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı; konaklama işletmeleri açısından Faaliyet Tabanlı Bütçelemenin önemine vurgu yaparak, söz konusu tekniğin konaklama işletmelerinde uygulanabilmesine olanak verecek bir model önerisi sunmaktır. Bu amaçla geliştirilen Faaliyet Tabanlı Bütçeleme Modeli, yapısı ve işleyişi açıklanarak tanıtılmış ve beş yıldızlı bir otelin gerçek organizasyonel ve maliyet verileri kullanılarak, modeli açıklayan geniş kapsamlı bir uygulama örneği gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ulaşılan temel sonuçlar şunlardır; Faaliyet Tabanlı Bütçeleme;Kaynaklar, faaliyetler, ürün ve hizmetler arasında sebep-sonuç ilişkisi kurarak, Genel Üretim Giderlerinin değişik faaliyet düzeylerinde daha doğru bütçelenmesini sağlamaktadır. Faaliyet Analizi ile katma değer yaratmayan faaliyetlerin tespit edilmesini sağlayarak maliyetlerin etkin bir şekilde kontrol edilmesine imkân vermektedir.Genel Üretim Giderlerinin faaliyetlerle olan ilişkisini analiz ederek, ?maliyet etkenleri? temelinde satış objelerine yüklenmesine imkân vermek suretiyle, rasyonel ürün ve hizmet maliyetlerinin hesaplanabilmesi için gerekli veri tabanını oluşturmaktadır.İşletmede yapılan tüm faaliyetler, bu faaliyetlerin maliyetleri ve bu faaliyetlerden sorumlu olan kişiler belli olduğu için daha etkin performans değerlendirme ve bütçe kontrolü sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Konaklama letmeleri, Faaliyet Tabanlı Maliyetleme, Faaliyet Tabanlı Yönetim, Bütçeleme, Faaliyet Tabanlı Bütçeleme
Activity Based Budgeting is considered as an important modern budgeting method for hospitality enterprises by the reason of preventing various inadequacies as ? especially ? general overhead costs budgeting issues of traditional budgeting. The purpose of the study is presenting a model proposal that enables Activity Based Budgeting to be implemented on hospitality enterprises by analysing the importance of Activity Based Budgeting for hospitality enterprises. For this purpose, the structure and operation of developed Activity Based Budgeting model was identified and a wide-raging implementation sample clarifying the model was made by using real organizational and cost data of a five-star hotel. Acquired basic results are listed as below:Activity Based Budgeting;Provides more accurate budgeting for different activity levels of general overhead costs by establishing cause-effect relation between resources, activities, goods and services.Enables to be controlled the costs efficiently by determining activities not providing added value via Activity Analyse.Generates data base that is essential to be calculated rational costs of goods and services by the means of loading analysed relation between general overhead costs and the activities consuming these costs on sale objects based upon ?cost drivers?.Provides more efficient performance evaluation and budget control on account of the fact that all activities that are made in the enterprise, the costs of these activities and the responsible persons for the activities are definite. Keywords: Hospitality Enterprises, Activity Based Costing, Activity Based Management, Budgeting, Activity Based Budgeting