İMKB’de doğrusal olmayan yapıların analizi

Abstract

Menkul kıymet piyasalarına olan ilginin dünya ülkeleri üzerinde giderek yaygınlaşması bu piyasalarla ilgili yapılan çalışmaların artmasına neden olmuştur. Özellikle hisse senetleri piyasasında bulunan yatırımcılar öteden beri hisse senetlerinin fiyat hareketlerini tahmin ederek normalüstü getiri elde etmeyi amaçlamaktadırlar.Temel menkul kıymet yatırım araçlarının en başında gelen hisse senetlerinin, analiz edilmesi, fiyatının ve değerinin tahmin edilmesi amacıyla bilimsel olan ve olmayan çeşitli yöntemler ortaya atılmıştır. Bu çalışmada hisse senedi analizlerinde kullanılan bu yöntemlerin en temel üç tanesini, Temel Analiz, Teknik Analiz ve Rassal Yürüyüş-Etkin Piyasa Modeli olarak üç başlık altında incelenmektedir.Finans dünyasında, hisse senetlerinin hareketini açıklamak amacıyla ortaya atılan Rassal Yürüyüş Teorisi en çok rağbet gören yaklaşımların başında gelmektedir. Piyasaları zayıf formda etkin, yarı kuvvetli formda etkin ve kuvvetli formda etkin olarak üçe ayıran Rassal Yürüyüş Teorisi ve sonrasında bu teoriyi temel alan veya almayan birçok teori, hisse senedi davranışlarının doğrusal bir yapıda hareket ettiğini varsayarak bu davranışları açıklamada çeşitli doğrusal modellemeler geliştirmiştir. Oysa hisse senetlerinin hareketleri iyi analiz edildiğinde doğrusal-dışı davranışların varlığı ortaya çıkmaktadır.Bu çalışmada İMKB 100 endeksi özelinde, hisse senedi fiyat hareketlerinde doğrusal olmayan yapıların varlığı analiz edilerek tespit edilmiş ve bu bağlamda piyasasın rassal hareket etmediği diğer bir deyişle zayıf formda etkin olmadığı da ortaya konmuştur. Aynı zamanda ilerde konunun geliştirilmesi amacıyla yapılabilecek çalışmalara da yön gösterilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak; hisse senetlerinin gelecekteki hareketlerinin açıklanmasında doğrusal olmayan yapıları ve davranışları kapsayan modellemelerin geliştirilerek kullanılması gerektiği ileri sürülmüştür.

The interest in security markets has gradually become widespread in the countries of the world and this has led the increase in the studies performed with respect to these markets. Especially the investors in the stock market have aimed to estimate the price movements of stocks and to obtain over-normal returns, all along.Many scientific and non-scientific methods have been suggested to analyze the stocks, the primary security investment instrument, and to estimate their prices and values. In this study, have been examined the basic three of these methods which they use in analyzing stocks, under three titles as ?Fundamental Analysis? ?Technical Analysis? and Random Walk-Market Efficiency Model.In finance world, Random Walk Theory suggested in order to explain the movement of stocks is one of the most popular approaches. Random Walk Theory and many theories based or not based on this theory have developed various modellings by assuming that stock movements are in linear form. However, the presence of non-linear behaviours reveals if the movements of stocks are analyzed thoroughly.In this study, on ISE 100 index, the presence of nonlinear structures have been analyzed and determined on stocks, and in this respect, it has also been proved that the market does not move randomly and in other worlds it is not effective in weak form. Consequently, it has been proposed that modellings covering non-linear structures and behaviours should be developed and used in explaining the future movements of stocks.