Yerel yönetimlerde katılım kültürü (Konya Büyükşehir Belediyesi örneği)

Abstract

Yerel yönetimler, ?etkinlik?, ?özgürlük?, ?özerklik?, ?yeniden paylaşım? ve ?demokratik katılım? gibi temel değerlere dayanmaktadır. Bunların içerisinde, aynı zamanda çalışmanın çıkış noktasını da oluşturan demokratik katılımın, yerel yönetimlerin bir değeri olarak görülmesinin nedeni, yerel yönetimlerin demokratik katılımın en iyi şekilde uygulandığı yönetsel birimler olduğu yönündeki genel kabule dayanmaktadır. Diğer yandan katılma kavramı, siyasal ve yönetsel katılma olarak ikiye ayrılmaktadır. Yönetsel katılma ise yine kendi içerisinde farklılık göstermektedir. Yönetsel katılma bir yandan, kurum dışında, kurumun faaliyetlerinden etkilenen hemşehrilerin katılımı; diğer yandan, kurum içerisinde kurum çalışanlarının alınan kararlar ve oluşturulan politikalarda söz sahibi olması anlamına gelmektedir. Ayrıca yönetsel katılmanın, gerek kuramsal düzeyde yeni yönetsel anlayışlarda öne çıkan bir kavram olması; gerekse de uygulama düzeyinde yeni yönetsel araçlar ve yöntemler aracılığıyla hayata geçirilmesi, her geçen gün önem ve meşruiyetinin arttığının bir göstergesidir.Yönetsel katılmanın hemşehriler, çalışanlar ve sivil toplum kuruluşları gibi ilgili kesimlerce tam anlamıyla benimsenip uygulanması ve bu uygulamanın bireylerce geleneksel bir hale gelip ortak bir amaç etrafında birleştirilmesi, ?kültür? haline gelmesiyle gerçekleştirilebilir. Bu bağlamda incelenmeye değer bir kavram olarak ?katılım kültürü? öne çıkmaktadır. Katılım kültürü kuramsal olarak, ?toplumsal kültür?, ?siyasal kültür? ve ?yönetsel kültür?den oluşmakta; toplumsal kültür ile birlikte, siyasal ve yönetsel kültürün kesişiminde yer almaktadır. Katılım kültürünün yerel yönetim boyutu ise bizzat o yörede yaşayan hemşehrilerin katılıma ilişkin oluşmuş kültürel birikimlerinde hayat bulmaktadır. Katılım kültürü ve yerel yönetim boyutu, Türkiye örneğinde de dikkate değer gelişmeleri bünyesinde barındırmaktadır. Özellikle modern anlamda yerel yönetim birimlerinin oluşturulduğu Tanzimat Dönemi'nden günümüze kadar katılım kültürünün gelişimi, diğer önemli bir araştırma alanı olarak kabul edilmiştir.Katılım kültürünün günümüzdeki durumunun daha iyi analiz edilebilmesi açısından, alan araştırması yöntemlerinden olan anket çalışması yapılması uygun görülmüştür ve bunun için, Türkiye'nin en büyük ve zengin yerel yönetim geleneğine sahip illerinden birisi olan Konya tercih edilmiştir. Bu kapsamda, Konya il merkezinde ikamet eden hemşehrilere anket; Konya Büyükşehir Belediyesi çalışanlarına ise hem anket, hem de mülakat uygulaması gerçekleştirilmiştir. Böylece, katılım kültürü ana ekseni etrafında hem yönetsel katılmanın hem de yönetsel kültürün kuramsal altyapısının uygulamadaki durumuna yönelik, hem ayrı ayrı, hem de karşılaştırmalı analizler gerçekleştirilmiştir.

Local governments are based upon fundamental values such as ?effectiveness?, ?freedom?, ?self-determination?, ?redistribution of resources? and ?democratic participation?. Among them, the reason why democratic participation, which is also the starting point of labor, is seen as a value of local governments is because local governments are generally accepted as the best administrative unit where democratic participation is applied. On the other hand, the concept of participation is divided into political and administrative participation. The administrative participation yet shows diversity within itself. Administrative participation means that, on one hand, excluded from the institution, the participation of citizens who are affected by the activities of the institution; and on the other, giving the workers of the institution who work within the institution right to have a say in the matter decisions that are taken and the policies that are made. Furthermore, both the fact that it is a prominent concept at the new administrative perceptions in a theoretical level and its implementation through new administrative tools and methods in practical level is the indication of the day by day increasing importance and legitimacy of the administrative participation.In order to be applied fully assimilatedly by the relevant sectors such as the citizens, the workers, and the non-governmental organisations, administrative participation needs to be a 'culture', only so can this occur. In this context, a value worth investigating for, ?culture of participating? stands out. Culture of participation theoretically is made up of ?social culture?, ?political culture? and ?administrative culture?; takes place within the social culture and at the intersection of the administrative culture. As for the local governmental dimension of the participation culture itself comes to life by the concerning cultural accumulations of the the citizens living in that region. In case of Turkey, participation culture and its local governmental dimension, embodies remarkable developments. Especially in the modern sense, development of the culture of participation since the Administrative Reforms era which was created by the local government units, is accepted as another important field of research.In order to have a better analysis on the current status of the culture of participation, doing a field researching method, the public survey, has been seemed appropriate, and for this, Konya, a city with one of the biggest and richest local government traditions in Turkey, is preferred. In this context, two distinct surveys were built for the citizens residing in the city centre and the Konya Metropolitan Municipality workers. Thus, both distinctive and comparative analysis took place to address the situation of the application of theoretical infrastructure of both the administrative participation and administrative cultures of the culture of participation on its main axis.