Türk göçmen ailelerinde boşanma -Almanya örneği-

Abstract

II. Dünya Savaşından sonra sanayi alanındaki değişmeler neticesinde başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa ülkesi işgücü talebinde bulunmuştur. Özellikle 1960'lardan sonra yoğun bir şekilde Türkiye'den Almanya'ya işgücü göçünün gerçekleştiği görülmektedir. Göçün ilk yıllarında geçici olacağına inanılan bu süreç, göçmenlerin ailelerini de yanlarına almalarıyla birlikte kalıcı hale gelmiştir. Ekonomik durgunlukla birlikte Almanya işgücü alımını durdurmuştur. Ancak göç farklı şekillerde devam edegelmiştir. Bugün yurtdışı göçün özellikle Almanya örneğinde en dikkat çekici şekli olarak evlilik göçleri görülmektedir. Bu durum beraberinde birtakım problemlerin doğmasına da zemin hazırlamıştır. Almanya'da Türkler arasında boşanma oranları her geçen yıl artmaktadır. Bunun en önemli nedenleri arasında değişen aile yapısı ve ithal evliliklerin getirdiği kültürel fark gösterilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, Almanya'da yaşayan Türkiye kökenli boşanmış kişilerin boşanma nedenlerini ortaya koymaktır. Aynı zamanda boşanmalarda ailevi ve kültürel faktörlerin etkisini tespit etmektir.Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri nicel araştırma teknikleri kullanılarak elde edilmiştir. Konu itibariyle daha objektif sonuçlar elde etmek amacıyla bu veriler nitel verilerle desteklenmiştir. Araştırmada bilgi elde etmek için anket, mülakat, gözlem ve kaynak tarama teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın teorik kısmında uluslar arası göç, evlilik göçü, aile yapısında meydana gelen değişimler, Türkiye'deki ve bazı Avrupa ülkelerindeki boşanmalar araştırılmıştır. Araştırmanın uygulamalı kısmında anket yoluyla elde edilen veriler analiz edilmiştir. Bu veriler yapılan mülakatlarla desteklenmiştir. Anket formu Bremen, Berlin, Oldenburg, Köln, Hamburg ve Hannover'de yaşayan toplam 161 boşanmış veya boşanma aşamasında bulunan Türkiye kökenli kişilere uygulanmıştır. Bunun yanı sıra, sosyal danışman, avukat ve psikologlar başta olmak üzere bazı uzman kişilerle ve boşanmış kişilerle yarı biçimsel mülakat yapılmıştır.Özellikle evlilik göçü yoluyla Almanya'ya gelen kişiler arasındaki kültürel farkın ve eşlerin ailelerinin boşanmalarda çok büyük bir neden olduğu ortaya çıkmıştır. Özellikle yurtdışı evlilikler yurtiçi evliliklerinden gerek eşlerin evlilik öncesi tanışma süresi-süreci, gerek ailelerin çocukları üzerindeki etkileri ve yaşam koşulları itibariyle farklılık göstermektedir. Dolayısıyla boşanma nedenlerinde de bu farklılığın yansımaları görülmektedir.

As a result of the industrial developments after the World War II, various European countries, especially Germany, demanded labor force. Labor migration took place from Turkey to Germany especially after the 1960s. This process, which initially had been expected to be temporary, has become permanent after migrant workers brought their families to settle in Germany. With the economic recession, Germany stopped recruiting guest workers. However, migration has been continuing in different forms. Today, the most notable form of migration to abroad, especially to Germany, is marriage migration. This fact has been bringing about several problems. Divorce rates among Turkish people in Germany have been increasing steadily. Among the most important reasons of this fact are the changed family structures and cultural differences brought about by marriage migration. The principal aim of this study is to explore the reasons for divorce of Turkish divorcees residing in Germany, and to determine the effects of cultural and family factors on divorces.The scanning method was used in the research. The data of the research were collected through quantitative research methods. In order to obtain more objective findings, these data were supported with qualitative data. In addition; questionnaire, interviews, observations and literature review were carried out. In the theoretical part of the study, international migration, marriage migration, changes taking place in family structures and divorces in Turkey and several European countries were investigated. In the empirical part of the study, the data which had been collected through the questionnaire were analyzed. These data were supported with the interviews. The questionnaires were administered to a total of 161 people of Turkish descent who had either been divorced or were about to divorce residing in Bremen, Berlin, Oldenburg, Köln, Hamburg and Hannover. In addition, semi-structured interviews were conducted with some divorced people, especially with social counselors, lawyers and psychologists.It was observed that families of spouses and the cultural differences especially between people who had come to Germany through marriage migration are very important reasons for divorce. Marriages for migration purposes are different than domestic marriages in terms of the process and the duration of time from meeting to marriage, families? influences on prospective spouses, and living conditions. Therefore, marks of these differences are observed in the reasons for divorces.