Simülasyon tekniği ile nakit bütçesinin oluşturulması ve bir uygulama

Abstract

Sürekli bir teknolojik değişimin söz konusu olduğu ve küresel rekabetin yoğunlaştığı günümüz şartlarında işletmelerin varlıklarını sürdürebilmesi kaynaklarını en iyi şekilde yönetmelerine bağlıdır. Kaynaklarını daha etkin şekilde kullanmak isteyen işletmeler bunu bazı araçlar kullanarak gerçekleştirmektedirler. İşletmeler bu araçlarla kaynaklarını etkin şekilde kullanmanın yanı sıra ideal bir yönetim anlayışının geliştirilmesini ve desteklenmesini de amaçlamaktadırlar. Bu anlamda kullanılabilecek araçlardan biri bütçelerdir.Nakit bütçeleri de nakit yönetiminde kullanılan en önemli araçlardan biridir. Bir planlama aracı olarak nakit bütçeleri oluşturulurken tek bir faaliyet hacmine bağlı kalınması, nakit bütçelerine değişimlerin yansıtılmamasına neden olarak işletmenin gelecekteki nakit akışları hakkında doğru ve güvenilir bilgiler sunmayacaktır. Belirsizlik ve rassallığın ön planda olduğu durumlarda, hazırlanacak olan nakit bütçelerinin mevcut koşulların dışında karşılaşılabilecek tüm değişimleri içerir bir yapıya sahip olması gereklidir. Hazırlanacak nakit bütçeleri yönetime, nakit bütçesi değişkenlerinin aralarındaki ilişki veya değişkenlerin işletmenin nakit dengesi üzerindeki etkisini görebilme diğer bir ifadeyle yönetime farklı senaryolar sunarak bu senaryolara göre gelecekte karşılaşabilecekleri durumu öngörebilme ve bu doğrultuda geleceklerini planlayabilme imkânı vermelidir. Bu amaçla işletmelere önerilecek tekniklerden biri simülasyondur.Bu doğrultuda çalışmanın amacı, deterministik simülasyon tekniğini kullanarak nakit bütçesi üzerinde senaryo analizi yapmak ve Monte Carlo simülasyonu tekniğini kullanmak suretiyle işletmelerin geleceğe yönelik nakit akışlarının planlanmasına ilişkin bir yapı sunmaktır.Bu amaçla çalışmada, nakit bütçesi ve simülasyon tekniği anlatılarak, bir üretim işletmesinin verilerinden faydalanmak suretiyle simülasyon tekniği ile nakit bütçeleri oluşturulup işletmelere farklı koşullar altındaki nakit durumlarını görmelerine ve risk değerlendirmesi yapabilmelerine olanak verecek bir yaklaşım ortaya konulmuştur. Sonrasında Monte Carlo simülasyon tekniğinin uygulanması suretiyle nakit bütçesinin temel dinamikliklerindeki değişiklikleri öngörmek suretiyle gelecek faaliyet dönemine ilişkin nakit açık ve fazlasının ne kadar olacağının öngörülmesine ilişkin bir yapı sunulmuştur.İşletmelere gelecekteki nakit akışlarını etkin bir şekilde planlamalarına olanak veren simülasyon tekniğinin örnek işletmeye uygulanmasıyla sadece bu konuda gelecekte çalışma yapmak isteyen araştırmacılara değil uygulayıcılara da önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

In today's conditions where continuous technological change and intensive global competition occur, the survivals of the enterprises depend on how well they manage their resources. The enterprises that want to use their sources more efficiently realize this by using some tools. As well as using their resources effectively by the help of these tools, enterprises aim to develop and support an ideal management approach. In this sense, one of the tools available is budgeting.Cash budgets are also one of the most important tools that are used in cash management. While creating cash budgets as planning tools, sticking to a single volume of activities will end up not reflecting the cash budget changes and as a result it will not provide accurate and reliable information about future cash flows of the enterprise. In the cases where uncertainty and randomness are in the foreground, the cash budget that will be prepared should have a structure which includes all the changes that could occur outside of the existing conditions.Preparation of the cash budget will help the enterprise to see the relationship between the variables of cash budget or the effect of these variables on the cash balance, in other words, it provides the prediction of the future status the enterprise will face by offering different scenarios and in this direction it gives the enterprise an opportunity to plan its future. With this aim, one of the techniques that can be proposed to the enterprises is simulation. With this direction, the aim of this study is making scenario analysis on the cash budget by using deterministic simulation technique and provide a structure for planning the future cash flows of the enterprises by using Monte Carlo simulation technique.For this purpose, in this study ,by explaining the cash budget and the simulation technique and using the data obtained from a production entreprise, cash budgets are created by using simulation technique and an approach which enables the enterprises to see the cash situations under different conditions and make risk assesments has been put forward. Later on, through the implementation of Monte Carlo simulation technique, with the condition of predicting the changes in the basic dynamics of the cash budget, a structure which enables to predict the amount of excess and open cash belonging to the future activities period is presented.With the implementation of the simulation technique, which enables the enterprises to plan their future cash flows efficiently, to a sample enterprise, it is believed that important contributions will be provided not only to researchers who want to make studies about this subject in the future but also to the practitioners