Bu çalışmada, Osmanlı Devleti'nde uygulanan sanayileşme politikaları kapsamında kurulan devlet fabrikalarındaki (Fabrika-i Hümayun) işletmecilik uygulamaları içerisinde yer alan personel yönetimi ile ilgili anlayış ve uygulamaların neler olduğunun ortaya konması amaçlanmıştır. Yönetim çalışmaları alanında tarih yazımı (historiography) tekniğiyle yapılan çalışmanın veri toplama aşamasında nitel araştırma yöntemlerinden olan arşiv kaynaklarına dayalı doküman incelemesi tekniği uygulanmıştır. Çalışma kapsamında YÖK ulusal tez merkezi, kütüphaneler, çevrim içi veri tabanlarından faydalanılmasının yanı sıra, arşiv taraması sürecinde 263 farklı kelime kombinasyonu ile yapılan arama sonucunda 126.827 adet belge içerisinden 4.539 belge okunmuş ve transkripsiyon yaptırılmıştır. Çalışmada ulaşılan bulgular, incelenen dönemde işe alım, görev tanımları, iş eğitimi, ödüllendirme, iş sonrası sosyal haklar gibi uygulamaların yoğun ve birbirini tekrarlayan biçimde yer aldığını göstermektedir.
In this thesis, it is aimed to reveal the perspectives and practices about personnel management in the business administration applications in the state factories (Fabrika-i Humayun) founded in the Ottoman State within the scope of industrilization policies. This thesis which is in the area of management studies was written by historiography method. In the study, data research method, which is among the qualitative research method, was applied. In the study, besides making use of YÖK (The Counsil of Higher Education) National Thesis Center, libraries, online databases, 4.539 documents among 126.827 ones were read and transcripted in the process of the archive review as a result of the research done with the use of 263 different word combinations. The findings reached in the study reveals that in the period investigated, the applications like recruiment, job definiton, job training, rewarding and social rights after unemplyment were intensely and repetitiously used.
