Kaynaklara dayalı yaklaşımın disipliner temelleri

Abstract

Stratejik yönetimin hâkim yaklaşımı kabul edilen kaynaklara dayalı yaklaşım, sürdürülebilir rekabet avantajı olgusunu açıklamak için ortaya çıkışından bu yana farklı disiplinlerden faydalanmıştır. Bu çalışma ekonomi, sosyoloji ve psikoloji disiplinlerinin Kaynaklara Dayalı Yaklaşıma katkılarını incelemektedir. Bu katkılara ek olarak, kaynaklara dayalı yaklaşımın yararlanabileceği yeni teorik çerçevelerle ilgili öneriler yapılmıştır. Kaynaklara dayalı yaklaşım ontolojik, epistemolojik ve metodolojik açıdan statik ve dinamik olarak ikiye ayrılmıştır. Ekonomi, sosyoloji ve psikoloji disiplinlerinin Kaynaklara Dayalı Yaklaşıma katkılarının belirlenmesinde bibliyometrik analiz ve doküman analizi kullanılmıştır. Kaynaklara dayalı yaklaşıma ait kavramların nasıl geliştikleri ve sürdürülebilir rekabet avantajı olgusunu açıkladıkları üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerde tartışılmıştır. Bu tartışmalar teorik tartışmalardır. Bu bölümlerde statik yaklaşımın kavramları ekonomi, sosyoloji ve psikoloji disiplinlerindeki yapı yönelimli teorilerle, dinamik yaklaşımın kavramları bu disiplinlerdeki süreç yönelimli teorilerle ilişkilendirilmiştir. Altıncı bölümünde, kaynaklara dayalı yaklaşımın yararlanabileceği yeni teorik çerçeveler iki kısımda sunulmuştur. İlki, ilgili alan yazında son zamanlarda kaynaklara dayalı yaklaşımın yararlandığı teorik çerçevelerdir. İkincisi ise kaynaklara dayalı yaklaşım yazınında hiç kullanılmamış teorik çerçevelerdir. İlk kısımdaki teorik çerçevelerin kapsamına firmanın büyüme teorisi, yeni kurumsal ekonomiler, gerçek seçim teorisi, kurumsal teori, yaratıcı eylem teorisi, geçişken bellek sistemi teorisi, amaç çerçeveleme teorisi ve düzenleyici odak teorisi girmektedir. İkinci kısımdaki teorik çerçevelerin kapsamında ise sosyal değişim teorisi, sosyal biliş teorisi ve etkileşimsel yaratıcılık yaklaşımı yer almaktadır.

The resource based approach which is regarded as dominating approach of strategic management has benefited from varied disciplines in order to explain the phenomenon of sustainable competitive advantage since it emerged. This study examines the contributions of economics, sociology and psychology disciplines to the resource based approach. In addition to these contributions, suggestions for new theoretical frameworks from which the resource-based approach can benefit were made. The resource-based approach is divided into static and dynamic in terms of ontological, epistemological, and methodological aspects. Bibliometric analysis from and document analysis were used in determining contributions of economics, sociology, and psychology disciplines to the resource based approach. How the concepts of resource based approach developed and the phenomenon of sustainable competitive advantage explained were discussed in the third, fourth and fifth chapters. These discussions are theoretical. In these sections, concepts of static approach are related to the structure-oriented theories in economics, sociology and psychology disciplines, and the concepts of dynamic approach are related to the process-oriented theories in the disciplines. In the sixth section, new theoretical frameworks from which the resource-based approach can benefit are presented in two parts. The first one is the theoretical frameworks from which the resource based approach was benefited recently in the relevant literature. The second one is the theoretical frameworks that have never been benefited in the literature of the resource-based approach. The company's growth theory, new institutional economics, the theory of real choice, institutional theory, the theory of creative action, the theory of transitional memory system, the theory of goal framing and the regulatory focus theory, are included in the first part of the theoretical frameworks. In the second part of the theoretical frameworks; social change theory, social cognition theory and interactive creativity approach are included.