Edirne özelinde düzensiz göçmenlerin tercümanlık boyutunda sorunları ve çözümünde toplum tercümanlığının rolü

Abstract

80'li yıllarla birlikte çeviribilim alanında sosyolojik odaklı yaklaşımların arttığı gözlemlenmektedir. Çeviri olgusu toplumsal bir gerçeklik olarak incelendiğinde sosyolojik veri ve yöntemlerin alan araştırmalarına katkısı ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda toplum ve kültürün birbirinden ayrılamaz oluşu, iki kavramın çeviribilim alan faaliyetlerini etkilemektedir. Dolayısıyla toplumsal yaşamın bir parçası olan göç ve beraberinde getirdiği farklı kültürlerin birlikteliği olan çokkültürlülük, çeviri araştırmaları içerisinde yer almaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde çeviribilim ve sosyoloji arasındaki ilişkiyi disiplinarasılık bağlamında belirlemek için, çeviri alanına yönelik toplumsal yaklaşımlar ile toplumbilim odaklı kuramların çeviri eylemine etkileri konularıyla ilgili literatür taranmış, her iki toplumsal yaklaşımın da çeviri ile ilişkisi tespit edilerek değerlendirilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, çeviri alanında kültürel norm odaklı yaklaşımları çeviri eylemi ile ilişkilendirebilmek amacıyla, kültürlerarası iletişim, çokkültürlülük kavramı ve buna neden oluşturan göç olgusu tüm yönleriyle mercek altına alınmıştır. Dünya da, Türkiye'de ve Edirne özelinde "Düzensiz Göç ve Göçmen" gerçekliği irdelenerek, bu bağlamda çevirinin ve çevirmenin üstlenmiş olduğu roller değerlendirilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, "Toplum Tercümanlığının" tanımı ve işlevinden hareketle; zamanla genişleyen kullanım alanları ve bu alanlarda toplum tercümanlığının gerekliliği incelenmiştir. Bunun yanında toplum tercümanlığının farklı ülkelerde durumu genel olarak yansıtılarak Türkiye'de ve Edirne'de gerekliliği hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmanın son bölümünde, "Toplum Tercümanlığının" Edirne'de bulunan düzensiz göçmen konumundaki kimselerin, insani ihtiyaçlarını karşılamalarında ve genel kamu hizmetlerinden faydalanabilmeleri açısından gerekliliğini belirlemek için bir anket çalışması yapılmıştır. Araştırmanın teknik özellikleri ve tanıtımı yapılarak her bir bulgunun değerlendirilmesi yapılmıştır. Çeviri süreci sosyal bir pratik olarak şekillenmiştir. Bu anlamda dünyada kitleleri ilgilendiren ve etkileyen toplumsal değişimlerle birlikte "Toplum Tercümanlığı" gerekliliği de ortaya çıkmaktadır. Türkiye'de de her geçen gün kullanım alanı genişleyen Toplum Tercümanlığının bir meslek olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. ÖZET Anahtar Kelimeler: Çeviri, Kültür, Göç, Çokkültürlülük, Toplum Tercümanlığı

With the 80's, it is observed that sociological-oriented approaches in the field of interpretation have increased. When the case of translation is examined as a social reality, contributions of sociological data and methods to the field research come to the fore. In this context, the inseparability of society and culture affects interpretation studies in the field. Therefore, migration, which is part of social life and multiculturalism, which is the coexistence of different cultures brought together are both in the scope of translation studies. In the first part of the study, in order to determine the relationship between transcription science and sociology in the interdisciplinary context, the literature on social approaches to the field of translation and on the effects of community-oriented theories on the translation studies was surveyed and both social approaches were assessed by determining the relationship with translation. In the second part of the study, in order to be able to relate cultural norm-oriented approaches to translation studies in the field of translation, the concept of intercultural communication, the concept of multiculturalism and the phenomenon of immigration that has caused it were examined. The reality of "Irregular Migration and Immigrants" in the world, in Turkey and in Edirne was examined and the roles of the translator and translation were evaluated in this context. In the third part of the study, from the definition and function of community interpreting; areas of use expanding over time and the necessity of these areas were examined. In addition to this, the situation of community interpreting in different countries was generally reflected and evaluations about the necessity in Turkey and in Edirne were made. In the last part of the study, a survey was conducted to determine the necessity of Community Interpreters in meeting irregular immigrants' human needs and in their benefiting from general public services. Each of the findings was evaluated by presenting the technical characteristics of the research study. Translation process has been shaped as a social practice. In this sense, the necessity of "Community Interpreting" has emerged with the social changes that affect the masses in the world. Community Interpreting, which is expanding in areas of use day by day, should be evaluated as a profession in Turkey. SUMMARY Key Words: Translation, Culture, Migration, multiculturalism, Community Interpreting