Ötekinin sesi : iktidar ve müzik ilişkisi bağlamında Kürt müziğinin söylemsel analizi

Abstract

Müzik, kültürün aynasıdır. Kültürün aynası olarak müzik, bir toplumdaki gündelik hayatı tam olarak anlatmaktadır. Elbette ki bu anlatı içinde toplumsal problemleri ve bazı toplumsal grupların bu problemlere yanıtlarını da görebilmek mümkündür. Müzik, politik olanı da açıkça bünyesinde barındırmaktadır. Çünkü müzik, politik ekonomi ile yüklüdür. Müzikteki politik olanın anlaşılabilmesi için ise, müzikal kodun deşifre edilmesi gerekmektedir. Müzikal kodun deşifre edilmesi için öncelikle müzikal formların, enstrümanların ve şarkıların temsil ettiği gruplarla siyasal iktidarın ilişkisi incelenmelidir. Sonrasında ise müzikal söylemlerin analizi ile müzikal kod tam olarak açımlanabilir. Kürt müziği, Türkiye'de uzun bir dönem müzikal ötekileştirmenin nesnesi olmuştur. Müzikal öteki olarak Kürt müziği analiz edildiğinde bu durum açık bir şekilde görülmektedir. Antropolojik olarak Kürtlere ait enstrümanların kullanılmaması, Kürt dili ve müziğinin yasaklanması bu durumun göstergelerindendir. Son olarak Kürt müziğinin müzikal söylemine bakıldığında özgürlük ve eşitlik kavramlarının ve de ötekileştirme imgelerinin açık bir hâkimiyetinden bahsedilebilir. Çalışmada eleştirel teori ve nitel yöntem tümleşik olarak kullanılmıştır. Çalışmada literatür taramanın yanında araştırma tekniği olarak ise nitel anlatım ve söylem analizi tekniği kullanılmıştır.

Music is the mirror of culture. The music, as the mirror of culture, narrates completely the daily life in a society. As a matter of course, In this grand narrative (music), It is possible to see the social problems and What some social groups think about those social problems. Music clearly has politics within itself. Because music is encumbered with political economy. To figure out the politics within music It is necessary to uncover the musical code. To uncover the musical code, at first, It has to be analyzed the relationship between the social groups which are represented by musical forms, instruments, songs and the political power. After that the musical code can be truly explained with analyzing the musical discourses. In Turkey, quite a while, the Kurdish music has been object of musical othering. It is so clear When the Kurdish music has been analyzed as a "musical other". The nonuse of the instruments incidental to the Kürds and the censorship on Kürdish language and Kürdish music are indicative of these circumstances. In conclusion When looked for musical discourse of Kurdish music, It is mentioned that the concepts of freedom and equality and the "othering images" have openly gained dominance. In this study, critical theory and qualitative way have connectedly used. In case, In the study, alongside of literature survey, qualitative wording and discursive analysis method have connectedly used, as a research method.