Stadyum aydınlatma projelerinin parametrik benzetimi ile tasarımı ve örnek uygulamalar

Abstract

Stadyum aydınlatma tasarımı olarak gerçeklestirilen bu çalısma, mevcut stadyumlarda yapılantasarım uygulamalarının bir taklidi degil, farklı bir çalısmanın sonucu olarak ortaya çıkartılanyeni bir hesaplama metodunun detaylı açıklaması seklinde olmaktadır. Takdim edilen metottaprojektörler, odak noktaları ve aydınlık düzeyi hesaplanan noktalar arasındaki sanal üçgenlerdikkate alınmaktadır. Bu çalısmada gerekli hesaplamalar gelistirilen matlab programı ilegerçeklestirilmektedir. Matlab programı ile birçok parametre degistirilerek, saglananaydınlatma düzeyine etkileri ele alınabilmektedir. Çalısmanın bu asamasında yapılanhesaplamalarla elde edilen degerler ve grafiklerden, 4 direkli aydınlatmada, projektörlersahaya yaklastıkça saglanan aydınlatma düzeyinin büyüdügü, dolayısıyla aydınlatmaveriminin arttıgı görülmektedir. Buna karsılık bu artısla ters orantılı olarak, projektörlerinsahaya yaklasmasından kaynaklanan aydınlatma düzeyi arttıkça, saha üzerinde saglananaydınlatma düzeyi dagılımının bozuldugu görülmektedir.Aydınlatma düzeyleri hem yatay hem de düsey olarak ayrı ayrı hesaplanmaktadır. Geçmisteyatay aydınlatmanın ön planda tutuldugu yaklasım tarzı yerine, günümüzde yüksekçözünürlüklü HDTV yayıncılıgına uygunluk prensibi dikkate alınmaktadır. Televizyonçekimi yapılmayan stadyumlarda bile, tribünlerdeki seyircilerin görsel algılamalarına yönelikolarak düsey aydınlatmanın önemli bir rolü vardır.Spor sahalarında, renklerin dogru olarak algılanması, hem oyuncuların forma renkleriningerçek renginde algılanması, hem de renkli televizyon çekimi için çok önemli oldugundan,renksel geriverimi yüksek ısık kaynakları seçmek gerekmektedir. Bu sebeple özellikleuluslararası maçların oynandıgı stadyum aydınlatmalarında yüksek çözünürlüklü HDTVyayıncılıgına uygun olan renk sıcaklıgı yüksek ve yüksek renksel geri verimli Metal Halide(Ra>90) projektör desarj lambaları kullanılmalıdır

This work of stadium lighting design, is not a copying of design applications in theexisting stadiums, but it introduces a new method as result of a different working. Inthis method, imaginary triangles between floodlights, focus points and ligting levelcalculation points are taken into consideration. In this work, the required calculationsare realized by developing a matlab programme. By varying many differentparameters in the matlab programme, the effects to lighting levels were investigated.Lighting levels are separately calculated as both horizontal and vertical. Instead ofhorizontal lighting approach that had been done in the past, an appropriate principlefor high definition HDTV broadcasting is adopted.In this work, from the obtained values for four poles lighting, it was seen that theobtained vertical and horizontal lighting levels and cosequently lighting productivityare increased as floodlights approach to field. On the other hand, as inverselyproportional with this increasing, deterioration of lighting level dispersion isobserved. At the same time, passing over acceptable limits of brightness values areunderstood as floodlights approach to field.Since the correct perception of colours is essential both for players to be seen in truecolours and for color television broadcasting, high color rendering lamps arechoosen.. Therefore, in the stadium lightings, particularly for international games,metal halide floodlights discharge lamps possesing high color temperature and colorrendering and suitable for high definition HDTV broadcasting must be used