ÖZET: Çinko klorür, galvaniz atığı, geri kazanım Bu çalışmada, sıcak daldırma yöntemiyle galvanizleme yapan bir tesisten alman galvaniz atığının metalürjik değerlendirilmesine yönelik deneysel çalışmalar yapılarak susuz çinko klorür üretim şartlan araştırıldı. Galvaniz atığının değerlendirilmesinde uygulanan yöntem; galvaniz atığının öğütülmesi, asitte çözündürülmesi, çinko dışındaki safsızlıkların çöktürülmesi, derişik amonyak çözeltisi ilavesi ile çinko diamin kompleks kristallerinin oluşturulması ve bu kompleksin kalsinasyonundan nihai ürün susuz çinko klorür üretilmesi kademelerinden oluşmaktadır. 150 um elek altı olacak şekilde öğütülen olan galvaniz atığı, 0,8 M HC1 asit çözeltisinde 373 K sıcaklığında 3 saat sürede çözündürüldü. Çözeltideki demir H2O2 ilavesiyle Fe3+ iyonlarına oksitlendi. Oksidasyondan sonra çözeltiye amonyak ilave edilerek, ortamdaki demir pH=2,5 - 3,0 arasında Fe(OH)3 şeklinde, alüminyum da pH=4,5 - 5,0 arasında Al(OH)3 şeklinde çöktürülerek çözeltiden ayrıldı. Elde edilen çözeltiye amonyak ilave edilerek pH=6,0 - 7,5 arasında çinko diamin klorür kompleksin kristallenmesi sağlandı. Süzülerek ayrılan ve yıkanan ürün 573, 598, 623, 648 ve 673 K sıcaklıklarda 1, 2 ve 3 saat ısıtılarak yapısındaki amonyağın uzaklaştırılabilme koşulları incelendi ve susuz çinko klorür üretildi. Elde edilen ürünün, İR ve X-ışın analizleri yapılarak literatürdeki saf çinko klorür değerleriyle mukayeseli karakterizasyonu yapıldı.
PRODUCTION OF ZINC CHLORIDE FROM INDUSTRIAL WASTE SUMMARY Key word: Zinc chloride, galvanizing ashes, recovery In this study, the treatment of the galvanizing waste which was taken from a hot dip galvanizing process and the conditions of the anhydrous zinc chloride product were investigated. The steps of the process used for the treatment of this galvanizing ashes were the grinding, leching in the HC1, the precipitation of the impurities expect Zn, christallization of the zinc as diamin complexes using NH3, heating of the complexes for evaporating of NH3. Anhydrous zinc chloride was prodduced as final product from the this process. Galvanizing waste was ground and the powder was dissolved in the HC1 solution and NH3 was added to the solution to precipitate the Fe3+ ions as Fe(OH)3 at pH=2,5-3,0, Al3+ as Al(OH)3 at pH=4,5-5,0. After the solution filtration. NH3 was added to the remaining solution to crystalize the zinc diamin chloride at pH=6,0-7,5. Compleks crystalls were get got from the heating at 573, 598, 648 K for 1,2 and 3h. The filtration process was to applied for the getting crystalls after the evaporating of NH3. By this method ZnCİ2 can be recovered from galvanizing ash and recyclied. xu